Voor het leesclubje van het BHIC las ik het rapport Bezoek onze site van het SCP. Het geeft de stand van zaken weer met betrekking tot digitalisering in de cultuursector. Heel breed en algemeen allemaal, maar sommige uitspraken zijn toch wel heel aardig hoor.
Ik heb vooral gekeken naar wat het rapport zegt over archieven, bibliotheken en musea. Als rode draad lopen daar de volgende problemen doorheen:
- Inzicht in de samenstelling, de achtergronden en de wensen van het digitale publiek ontbreken. (En er is ook weinig behoefte om hiernaar publieksonderzoek uit te voeren, gek genoeg!)
- Structureel budget voor digitalisering en voor websites ontbreekt meestal.
- Deskundigheid en deskundigheidsbevordering ontbreken vaak eveneens.
Vooral het potentiële publiek is een grote onbekende. Webstatistieken en publieksonderzoek geven wel informatie over het huidige publiek, maar niet over het potentiële publiek. Hoe kom je dan van dat onbekende publiek iets te weten?
Als enige oplossing werd eigenlijk een bevolkingssurvey genoemd. Maar daaraan kleven ook nadelen, zoals sociaal wenselijk antwoordgedrag.
En toch investeren we veel geld in het bereiken van dat nieuwe publiek... terwijl we vaak alleen maar een supervaag idee hebben van wat dat nieuwe publiek eigenlijk wil. En da´s nog niet zo gek, maar er wordt ook nauwelijks onderzoek naar gedaan! En da´s wél gek... ;-)
Alleen is de vraag dus: hoe leren we het potentiële publiek kennen. En belangrijker nog: hoe komen we te weten wat het potentiële publiek wil?
Heeft er iemand een idee of zelfs oplossing? Tips of suggesties dan? Kent er iemand best practices? Ik houd me van harte aanbevolen hoor!
Webstatistieken
Volgens het genoemde rapport geven webstatistieken overigens alleen informatie over wie het publiek is, niet over wat het wil. Dat is niet helemaal waar. Via de meeste webanalyse software krijg je namelijk ook wel enig inzicht, zij het meestal indirect, in wat het publiek wil.
Als eenvoudig voorbeeld hieronder het lijstje van woorden die mensen de afgelopen maand in Google intypten, om vervolgens (onder andere) ook op mijn blog uit te komen. Voor de aardigheid dus:
- digitale archivaris
- archivaris
- van der ven bhic blog
- vriendschappen in second life
- blog ven bhic
- blog van der ven bhic
- christian van de ven
- is chatten goedkoper dan bellen
- :mijn eerste klant
- poppetje in second life
- wat is de echte naam van jojo?
- al@din chat
- vragen over genealogie
- "christian van der ven"
- bhic van der ven blog
- artikelen over nadelig chatten
- de digitale archivaris
- virtuele archivaris blogspot
- kleren maken in sl
- bhic ven blog
- gevaar van second life
- functies van het archief
- van der ven blog bhic
- digitaal poppetjes
- hoe werkt economie secondlife
- archivarissen second life
- wat is in het engels archivaris
- "co-blog"
- ben van der ven
- gevaren second life computerspel
- bob coret
- christi janus sl
- archiefforum co-blog
- plaatje archivaris in sl
- "overheden in sl"
Je ziet dat sommige mensen echt heel specifiek naar mijn blog hebben gezocht. Anderen zoeken meer in het algemeen naar info over Second Life en sommigen vooral naar de schaduwkanten daarvan.
Weer anderen komen min of meer toevallig op mijn site. Bijvoorbeeld als ze het Engelse woord voor archivaris willen weten, of de echte naam van Jojo (vast mijn eerste klant).
Leuk is trouwens dat je zelfs kunt zien wat de zoeker als resultaat kreeg op zijn/haar zoekvraag. Dus: hoe goed scoor je bij Google met die zoekvraag?
Maar goed... ook dit gaat over wie het huidige publiek is of wat het eventueel wil. Niet over wie het potentiële publiek is en al helemaal niet over wat het wil.
Help...
Wat ik een beetje mis in het verhaal is de drijfveer van de "digitale bezoeker". Is het iemand die met zijn of haar 'ample posterior' (normaal bezig ik de gewone Nederlandse term hiervoor, maar die is minder netjes en ik weet niet wie dit blog allemaal lezen, vandaar) in de leunstoel wil blijven hangen en zo archiefbezoek wil doen? Of is het iemand die van te voren een idee wil krijgen van de inhoud van een archief om zo goed beslagen ten ijs meteen naar de juiste kast wil lopen? Beide groepen bestaan en ze hebben een aparte benadering nodig.
BeantwoordenVerwijderenRichard, uit je woorden blijkt een (onbewust?) waardeoordeel. Beide groepen bezoekers zijn mijzelf in ieder geval even lief. De tweede groep bestaat niet uit 'betere' onderzoekers dan de eerste of zo.
BeantwoordenVerwijderenHet gaat mij verder vooral om de drijfveer van de potentiële digitale bezoeker. Van de huidige weten we nog wel iets af.
En inderdaad: die zijn vooral gebaat bij hapklare brokken informatie, bij plaatjes kijken, bij leuke verhaaltjes en filmpjes, bij historisch amusement, zo je wilt.
Hun historische interesse is oppervlakkig en vluchtig, hun vraag ongericht en soms vaag, maar daarom niet minder terecht.
Uiteraard heb ik ook een waardeoordeel, maar het gaat hier om de puur verschillende behoeften. De thuisblijvers willen alles op hun scherm, het liefst met veel plaatjes, geluid en dergelijke. Ze moeten vooral het idee krijgen dat ze 'alles' hebben gezien.
BeantwoordenVerwijderenDegenen die zich digitaal gaan oriënteren en dan lijfelijk naar het archief komen willen ook 'alles' op het scherm, maar dan met kastnummer, archiefband, toegang, inventarisnummer je kent dat wel. Als hij of zij dan de Citadel binnenstapt heb je er geen kind aan. Ze weten exact waar ze moeten zijn en ze wekken je alleen uit je overpeinzingen om te vragen hoe de kopieermachine op folio kan worden ingesteld.
Okee, ik chargeer, maar wat ik wil benadrukken is dat voor de twee groepen aparte hoeveelheden info moeten worden klaargezet. De overlap is er wel, maar die is niet groot.
Richard, ik denk dat jij de bezoekersgroep wat smaller definieert dan ik.
BeantwoordenVerwijderenJij verstaat onder jouw thuisblijvers, denk ik, vooral onderzoekers en genealogen die hun onderzoek volledig langs digitale weg willen volgen.
Onder de digitale bezoekers zit overigens veel overlap met de groep bezoekers van het fysieke archief.
Ikzelf zoek het echter meer in de potentiële doelgroepen van zogenoemde grasduiners of snackers. Die komen waarschijnlijk nooit naar een archief en hoeven ook online zeker niet alles te zien.
Het enige wat zij wensen is bevrediging van hun behoefte aan enige historische informatie. Een foto, een verhaaltje of een andere hapklare brok.
Overigens zal de nieuwe website van het BHIC inderdaad een onderverdeling naar doelgroep krijgen.