3 juli 2011

Gelezen: De kathedraal van de zee

De kathedraal van de zee, geschreven door de Catalaan Ildefonso Falcones, is een roman die zich afspeelt in het koninkrijk Catalonië, meer specifiek het Barcelona van begin veertiende eeuw. Het verhaal is deels gebaseerd op waargebeurde feiten en in zijn nawoord beschrijft de auteur welke dat zijn. Lopende het verhaal krijg je meer zicht op de Catalaanse gewoonten, gebruiken en wetten uit het verleden, waardoor het extra authentiek aanvoelt.

De kathedraal Santa María del Mar vormt het bijzondere decor waartegen alle gebeurtenissen zich afspelen. De bouw van deze kerk en Maria, aan wie de kerk is gewijd, lopen als een rode draad door het leven van de hoofdpersoon, Arnau Estanyol, die eerst als baby door zijn vader wordt behoed voor een leven als lijfeigene, en later door hard werken en zijn eerlijke karakter gaat behoren tot de rijkste en machtigste burgers van de stad.

Daar zijn echter wel een paar toevalligheden en plotselinge wendingen voor nodig, die niet echt storen, maar wel afbreuk doen aan de geloofwaardigheid van het verhaal. Zo redt Arnau tijdens een pestepidemie het leven van enkele Joodse kinderen en de slaaf die hen begeleidt, waarna hun vader hem uit dankbaarheid helpt een bloeiende zaak als geldwisselaar op te bouwen. Wanneer Arnau in een enkel hoofstuk van een eenvoudige bastaix, een stenensjouwer in de haven, wordt omgeschoold tot een kundige geldwisselaar, dan voelt het toch alsof ik even heb zitten slapen, terwijl het verhaal is doorgegaan.

Ook de passage waarin hij de stad zowat eigenhandig behoedt voor een verovering door de legers van ene Pedro de Wrede, door met zijn boot de toegang tot de haven van Barcelona te versperren (overigens is die gebeurtenis wel op waargebeurde feiten gebaseerd), komt in het verhaal uit de lucht vallen. Voor je er erg in hebt, is Arnau van een rijke geldwisselaar die een goed leventje leidt, verworden tot held van de stad en geeft de koning hem als cadeautje zelfs zijn nichtje ten huwelijk, vooral trouwens om zichzelf toegang te verschaffen tot het vermogen van Arnau. En met die vrouw begint eigenlijk de ellende pas goed.

Zo kent het verhaal enkele wendingen die me met mijn ogen doen knipperen. Andere problemen zie je daarentegen van mijlenver aankomen. Maar goed, zonder al deze gebeurtenissen zou - ik geef het toe - het verhaal natuurlijk nergens anders toe leiden dan het gezapige leven van een saaie geldwisselaar.

Ik heb me trouwens wel een beetje verbaasd over het vele onrecht dat de hoofdpersoon hoe langer hoe meer wordt aangedaan. Het lijkt (en dat is na een verdwenen moeder, een overleden vader, oorlog en pest) wel alsof alle slechterikken uit zijn verleden op het laatst samenspannen om Arnau ten gronde te richten. Gelukkig komen alle goede mensen die in zijn leven een rol hebben gespeeld, en die soms met het nalaten van enkele vraagtekens uit beeld verdwenen, ook weer terug op het toneel. De finale heeft wat dat aangaat nog enkele verrassingen in petto, maar op veel punten is het toch een kwestie van de goeden tegen de kwaden, waarbij veel karakters best wat meer diepgang hadden verdiend.

Al met al toch een mooi verhaal tegen een historische achtergrond, dat mij op een boeiende manier heeft laten kennismaken met het leven in middeleeuws Catalonië. Adel, geestelijkheid, boeren en burgers leven en sterven, werken, verdedigen hun belangen en zoeken naar invloed en macht, met op de achtergrond de Paus, de koning en de prachtige, zelfstandige stad Barcelona.

6 opmerkingen:

  1. Mooi verslag Christian (al zal ik het boek niet gaan lezen, denk ik)

    BeantwoordenVerwijderen
  2. @Ingmar: Jij hebt vast al te veel op je lijstje staan. Maar goed, met dit verslag heb je in ieder geval een beetje een idee van waar je aan toe zou zijn.

    Bedankt voor je reactie.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Als er ongeloofwaardige wendingen in een verhaal zitten, neem ik vaak afstand en dat is jammer want het is zo lekker om helemaal IN een boek te zitten.

    Lukte het jou om aan te nemen dat het leven in het middeleeuwse Catalonië waarheidsgetrouw (archiefwaardig :-)) beschreven was? Of was dat ook helemaal niet je doel en las je het boek "slechts" ter vermaak?

    Het gezapige leven van een saaie geldwisselaar intrigreert mij ook wel! Ik denk aan de strijd tussen het goed en kwaad binnen de persoon. Dat geeft vast verdieping in een verhaal dat juist heel dicht op de huid kan zitten.

    Er zijn nog genoeg verhalen die erom vragen geschreven te worden :-)

    BeantwoordenVerwijderen
  4. @Marina: Ik las het boek niet geheel "slechts" ter vermaak - ik houd namelijk wel van romans die zich afspelen in een historische setting en vind het vervolgens prettig als ik het gevoel heb dat die setting ook klopt (en dan mag het verhaal gerust verzonnen zijn).

    En dat is in dit geval het geval: het middeleeuwse Catalonië is zo waarheidsgetrouw als mogelijk neergezet, maar de werkelijkheid van bepaalde personen, gebeurtenissen enzovoort is hier en daar wat verdraaid ten gunste van het verhaal. Maar je krijgt bijvoorbeeld een goed beeld van het leven in het Barcelona van die tijd.

    Over die strijd tussen goed en kwaad: een belangrijke rol is er weggelegd voor de handel in slaven en het verdienen daaraan door geldwisselaars. Arnau, de hoofdpersoon, wil daar niets van weten. Maar uiteindelijk speelt die handel desondanks een doorslaggevende rol in zijn leven. Ik vond dat een mooie wending.

    Bedankt voor je mooie reactie!

    BeantwoordenVerwijderen
  5. @Unknown: Je kunt het via internet bestellen, onder meer via Bol.com maar ook via andere websites. Overigens is er inmiddels ook een televisieserie op gebaseerd, die je via Netflix kunt bekijken.

    BeantwoordenVerwijderen

Opmerking: Alleen leden van deze blog kunnen een reactie posten.