5 april 2009

Coming to America (3) - New Netherland Project


Lang geleden schreef Luud op Beneminlux iets over het New Netherland Project van het New Netherland Institute. Vandaag heb ik daar eens wat meer over gelezen omdat ik sindsdien erg nieuwsgierig ben gebleven naar dat project.

Het project bestaat eruit dat Nederlandstalige archiefdocumenten uit de tijd van het vroege Amerika, toen de Nederlanders bijvoorbeeld nog de scepter zwaaide in New York, worden vertaald naar het Engels en beschikbaar komen voor onderzoek. Amerikanen weten namelijk bar weinig van de Nederlandse geschiedenis van hun land, laat staan dat ze om daarover iets te weten te komen de Nederlandse taal gaan leren.

Luud vond het jammer, dat de website de vele al vertaalde documenten niet prijsgaf en vroeg zich bovendien af in hoeverre de archieven informatie bevatten over de inwoners van de vroegere Nederlandse kolonie.

Our best kept secret
Welnu, inmiddels heb ik begrepen dat het een grote wens is van de oprichter van het New Netherland Institute, linguïst Charles Gehring, om alle documenten via internet te ontsluiten... maar daar is nu nog geen geld voor. Sowieso was er zo'n 35 jaar geleden al maar voor een jaartje geld voor het vertalen, maar Gehring werd in dat ene jaar zo enthousiast over het project, dat hij zelf fondsen is gaan werven.

Een Amerikaans historicus zei ooit: "New Netherland is one of the best kept secrets of our colonial history." En de ontrafeling van precies dat geheim wil Gehring mogelijk maken. Da's pas toewijding!

De archieven geven heel veel informatie over het leven van alledag in Nieuw-Nederland. Rechtbankverslagen en rekeningen, passagierslijsten en gegevens over Sinterklaasvieringen, maar ook dagboeken en persoonlijke brieven van kolonisten... Een papieren goudschat aan gegevens.

Ook een schat die behoorlijk is aangetast trouwens: de duizenden documenten zijn namelijk gehavend door vervoer over zee - ten tijde van opstanden in Nieuw-Amsterdam werden de archieven uit het raam gegooid - en door een grote brand, die in 1911 de New York State Library in Albany in de as legde, waar de archieven grotendeels worden bewaard. Overigens was het een geluk bij een ongeluk, dat de Nederlandse documenten zo weinig werden geraadpleegd. Daardoor lagen de papieren helemaal onder in de kasten en hebben de Engelse documenten, die erboven stonden, de meeste vlammen opgevangen.

Ideetje
Nou, wat een schitterend project! Ik zal eens kijken of je vanuit hier ook wat geld kan doneren, al is het maar voor een paar documenten.

En ik zit ineens te denken... Als je dat soort documenten fotografeert en bijvoorbeeld op Flickr plaatst, dan zijn er volgens mij voldoende Nederlandse archivarissen en zo te vinden, die wel wat documenten kunnen transcriberen. Hmmm... En als die transcripties nou gewoon in een wiki worden gemaakt, met links naar de foto's op Flickr natuurlijk, dan kunnen we er met z'n allen aan werken! Iets voor Archief 2.0? Een bijzondere uitbreiding op de ArchiefWiki??

Lijkt me een mooie bijdrage van Archief 2.0 aan het feestjaar rond 400 jaar New York! Maar is het haalbaar? En zitten ze er aan de andere kant van de oceaan wel op te wachten? Nog meer hmmm...

/me pondering this creative thought

Plaatje

2 opmerkingen:

  1. Hallo Christiaan,
    Ik volg het NNP ook al een tijdje en schrijf er af een toe een blogartikel over voor ons Friese genealogie-blog. Niet in het minst vanwege de Nieuw Amsterdam-Friezen Stuyvesant, Krol, Fonda en Frederick Philipsen. Je zou toch verwachten dat Gehring al het nodige digitaal beschikbaar heeft. Hopelijk maakt hij eerst een originele transcriptie en vertaald het pas daarna in het Engels. Het zou dan toch niet zo duur of ingewikkeld hoeven te zijn om dat online te zetten. Desnoods kan jij of ik dat ook nog wel doen ;-)
    Kun je hem dat nog vragen of zouden we hem daarvoor moeten mailen?

    Groet, HansZ

    BeantwoordenVerwijderen
  2. @HansZ: Historica Janny Venema transcribeert de documenten, waarna Gehring ze vertaalt. Allemaal nog best lastig, aangezien het Nederlands is vermengd met allerlei andere talen en dialecten.

    Een woord als schout staat bijvoorbeeld vaak vermeld als shout, wat dan weer Engels is voor schreeuwen. Dat soort grappen. Ook voor ons dus zeker geen appeltje-eitje. (Positief benaderd: een echte uitdaging!)

    Natuurlijk hebben ze al veel materiaal digitaal, maar ik ga er een beetje vanuit dat er ook andere belangen zijn, zoals van die bibliotheek, of van alle gedrukte boeken met vertalingen, die op de plank liggen. Geen idee.

    Ik zou Gehring zeker willen mailen, maar wil eerst wat reacties van anderen afwachten. Het moet geen hap-snap-privéproject worden...

    BeantwoordenVerwijderen

Opmerking: Alleen leden van deze blog kunnen een reactie posten.