15 april 2011

Website getest: Regionaal Archief Tilburg


Als het gaat om websites, dan hebben ze in Tilburg een naam hoog te houden. In september 1996 al kreeg het toenmalige Gemeentearchief Tilburg een heuse website en eigenlijk sinds die tijd horen mijn Midden-Brabantse archiefcollega's tot de pioniers op webgebied. Toen een paar weken geleden de website van het Regionaal Archief Tilburg een nieuw jasje kreeg aangetrokken, was ik dan ook erg benieuwd naar dat jasje. Website getest dus...

Geheel in de geest van het Manifest voor de Archivaris 2.0 hebben ze in Tilburg niet gewacht met het vrijgeven van hun site tot deze perfect is - dat zijn websites immers nooit - en dat is goed te zien. Er hangen hier en daar nog aardig wat rafels aan de jas.

Introductie
De homepage oogt in ieder geval rustiger dan voorheen. Aan de linkerkant het werkgebied van het archief met links naar informatie over alle deelnemende gemeenten, in het middel een poll en het laatste nieuws (dat trouwens ook alleen maar via de homepage te bereiken is!) en aan de rechterkant een serie knoppen naar speciale webonderdelen en projectsites.

Rechtsbovenin - waar hij hoort - de inmiddels bekende knop zoeken door alles, met daarboven een reclameplaatje waarop ik steeds wil klikken, maar dat niet klikbaar is. Daar links naast bovendien alvast een chatknop. Die laatste kunst is van het BHIC afgekeken en in het geval van Tilburg beschouw ik dat als een compliment. Binnenkort komen ze er zelfs nog voor op de koffie, dus ik ben benieuwd hoe deze nieuwe vorm van dienstverlening ze gaat bevallen. Persoonlijk zou ik de knop nog even hebben weggelaten trouwens. Tegen de tijd dat er nu eindelijk eens iemand online komt, is er geen klant meer die dat nog opvalt.

Menu
Dat ze in Tilburg vol inzetten op digitale dienstverlening is bekend. Die openingstijden zijn immers niet voor niets teruggeschroefd. En (helaas) nogal een eind naar rechts op de menubalk (zelfs nog ná de meest oninteressante optie, namelijk die met informatie over de organisatie zelf) vinden we een overzicht van bijna alle sociale media waarop de Tilburgse collega's actief zijn - ben nog steeds positief jaloers op hun YouTube-kanaal. Alleen Facebook ontbreekt nog - daarvoor maken ze trouwens nog steeds gebruik van een persoonlijk profiel in plaats van een echte pagina. Vragen om problemen dus, maar goed, dat valt even buiten de scope van deze test.

Verder is de website van opzet behoorlijk ouderwets (of aardiger gezegd: traditioneel). Dat uit zich vooral in de menustructuur. Die is duidelijk niet gebouwd rond de toptaken van de bezoekers... Voorbeeldje: een van de meest interessante opties voor onder andere nieuwe bezoekers en snackers en zo zit het verst weg, namelijk helemaal aan de rechterkant. Het gaat om fotoalbums, die bovendien achter de vage noemer Thema's schuilgaan (fotothema's dan maar?). Overigens mist tussen de menuopties Nieuwe media en Thema's zo'n verticaal streepje, maar dat terzijde.

Wat verder opvalt - en ik vermoed dat dit simpelweg komt door het betere knip-en-plakwerk vanuit de oude naar de nieuwe site - is het vrijwel volledige gebrek aan plaatjes. Bladerend door de pagina's van de website wordt je overvallen door grote, gesloten blokken tekst, die je regelmatig echt de leesmoed doen verliezen als je ze opent.

En dat terwijl hun foto's toch echt inmiddels een insluitcode hebben, waarmee ze in een handomdraai in teksten ingevoegd kunnen worden. Zou dan toch een koud kunstje moeten zijn om de teksten wat op te leuken met wat ouwe plaotjes? En bij een tekst over wat u bij het archief kunt doen (nota bene de allereerste optie in het allereerste menu!) zou toch prima een van de eigen YouTube-filmpjes kunnen worden gezet, bijvoorbeeld die ene met als titel Een kennismaking? Plaatjes zeggen immers meer dan duizend woorden, maar alleen die laatste vind je op de site terug.

Zoeken in databases
Verder met het zoekgedeelte, want dat is doorgaans goed geregeld in Tilburg. Ook nu weer. Op het zoekscherm kan gezocht worden in alles ineens of in de afzonderlijke databases, steeds via een eenvoudig zoekveld en desgewenst via een uitgebreide variant. Bij zoeken door alles krijg ik helaas niet, zoals bijvoorbeeld in Leiden of in de nog te lanceren nieuwe website van het Nationaal Archief, meteen resultaten te zien. Dat vergt per database een klik extra.

Bij het zoeken naar archieven en inventarissen en in de nadere toegangen begint zich inmiddels sterk te wreken dat Tilburg nog steeds geen echte database heeft voor deze gegevens. Het blijft beperkt tot zoeken en vervolgens Word-bestandjes vinden, die je afzonderlijk moet openen om vervolgens wederom te moeten zoeken, ditmaal met Ctrl+F. Niet meer van deze tijd natuurlijk.

Genealogie en Beeldonline
Mooi bij de genealogische database vind ik dat (evenals bij de collega's van het Regionaal Archief West-Brabant) het zoekformulier in de rechtermarge is geplaatst en na de eerste zoekactie eigenlijk veel weg heeft van een filterfunctie. Jammer is het dan ook dat je niet simpelweg begint met alle resultaten, maar steeds weer geconfronteerd wordt met een lap tekst aan uitleg (waardoor de zoekvelden rechts ook minder goed opvallen). Waarom die uitleg niet achter een duidelijke call to action knop gezet? Zodat meteen die personen weergegeven kunnen worden?

Een andere database, en wederom eentje waarmee Tilburg vanaf het begin voorop heeft gelopen, is de fotodatabase. Van oudsher heet dat ding Beeldonline (grrr!) maar ze hadden er in het menu al wel bijgezet dat het in die database om foto's, kaarten etc. gaat, waarvoor hulde. De werking ervan is verder nog altijd prima - hé, hier ineens wél meteen alle resultaten om in te filteren, en dus géén lap tekst. Nieuw zijn de beschikbaarheid per foto van een permalink en een insluitcode, en specifiek voor Tilburg bovendien een wikicode. Met die laatste kan een afbeelding worden ingevoegd in de nieuwe Tilburg Wiki (waarover later meer, in een filmpje) en zelfs kan vanaf de fotopagina direct een nieuw lemma in de wiki worden aangemaakt. Werkt prima en is een mooie optie.

De foto's zien er op het scherm prachtig uit - zonder watermerk, heel fijn! - maar na het embedden laat ik toch een traan. Deze scherpe foto van de Kazernehof wordt dan namelijk omgetoverd tot het vage gedrocht bovenaan deze pagina, tenminste als je hem groter dan een postzegel wilt weergeven (en wie wil dat nou niet?). Nadere bestudering van de insluitcode leert dat je slechts een thumbnail insluit. Jammer! Maar na deze opmerking heb ik er alle vertrouwen in dat hier iets aan wordt gedaan.

Genoeg van het zoeken. We duiken tot slot het café in!

Archiefcafé
Lang, lang geleden had Tilburg een archiefcafé met zelfs een heuse chatbox waar bezoekers en medewerkers met elkaar konden chatten. Geen idee of dat vandaag de dag wél zou werken, maar in die dagen was het z'n tijd in ieder geval ver vooruit. Het redelijk goed gebruikte prikbord maakt de toen bedachte naam café nog enigszins waar en voor de rest bevat het menu wat handige andere mogelijkheden, zoals het inschrijven voor de digitale nieuwsbrief. Bij de links naar gemeenten en archieven mis ik de ArchiefWiki en verder begrijp ik echt niet waarom nota bene als allereerste optie De Lancier nog wordt genoemd - het laatste nummer betreft nummer 1 van 2009! Niet over nadenken dus, maar gewoon weghalen.

Kortom
Gemengde gevoelens dus. Op punten zit het nieuwe jasje een stuk beter: zoeken door alles gaat lekker, de vernieuwde manier van zoeken door middel van filters door de genealogische database vind ik erg geslaagd, de fotodatabase kent enkele fijne verbeteringen en natuurlijk is de stevige aanwezigheid in de wereld van sociale media te prijzen. Nog even los van mooie projecten als de Charterbank en de Tilburg Wiki, maar dat zijn eigen aparte websites, dus in deze test heb ik ze niet meegenomen.

Op andere punten is de site er echter zeker niet beter van geworden: de opzet is nog steeds erg traditioneel, niet vriendelijk voor nieuwe bezoekers, sommige oudere onderdelen moeten nu echt eens worden weggehaald en het totale gebrek aan plaatjes bij de (veel te lange) praatjes is stuitend, om nog maar te zwijgen van de insluitmogelijkheid van postzegels.

Die problemen zijn echter minder groot dan ze lijken, want alhoewel ze nogal in het oog springen, is er snel en makkelijk iets aan te doen. Her en der plaatjes en filmpjes toevoegen kan bijvoorbeeld geen dagen werk zijn en wat menuopties weggooien plus in een andere volgorde zetten toch ook niet. Met een beetje werk bereik je dan al een hoop.

Tot slot
Tot zover maar weer. Op naar de volgende tests. Vandaag wordt MijnStadMijnDorp gelanceerd en vanaf volgende week mag ik - samen met anderen - de nieuwe website van het Nationaal Archief aan een kritische blik onderwerpen. Ben erg benieuwd!

5 opmerkingen:

  1. Poeh, dat waren erg veel woorden met alleen bovenin een plaatje, Chris! ;-)

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Mooie kritische reactie Chris! Ik ben erg benieuwd waar je volgende week mee aankomt bij onze nieuwe site :-) Ook daarvoor geldt dat het een eeuwig work-in-progress is: een moderne site is nooit af maar wordt continu verbeterd. Met dit soort suggesties kan het alleen maar beter worden!

    BeantwoordenVerwijderen
  3. En bedankt voor de feedback Christian!
    Een aantal van je kritische opmerkingen is in behandeling en zoals je terecht aangeeft: het blijft handen uit de mouwen en aanpassen geblazen.

    We blijven er aan werken, neem dat van me aan :)

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Dank Christian, hier en daar spijker op de kop, ook een paar dingen die we al hebben opgemerkt en gaan wijzigen. Ook een paar dingen die in elk geval aan mijn aandacht waren ontsnapt. Heel leuk om te lezen hoe een ander tegen je website aankijkt, als een digitale Johannes van Dam.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. @Albert: Die zit. ;-)

    @Yvette: Jullie nieuwe website mag inderdaad op mijn warme belangstelling rekenen. :-) En ik hoop dat je vervolgens iets met mijn opmerkingen zult kunnen doen. Het gaat er mij immers niet om kritiek te geven, maar om een kritische blik te delen en verbeterpunten aan te dragen. En hopelijk worden we daar allemaal beter van.

    @Luud: Graag gedaan, zoals je weet. En ik weet op mijn beurt dan weer dat er nog steeds hard aan de site wordt gewerkt. Als gezegd: Tilburg heeft een naam hoog te houden.

    @Jojanneke: Dankjewel voor je reactie! Ik vind het erg fijn om te horen dat je voordeel hebt van mijn review van jullie website. Natuurlijk zitten er ook punten in die jullie zelf ook al waren opgevallen - het zou niet goed zijn als het niet zo was - maar met dit soort trajecten zijn er altijd wel dingen die je mist of waaraan je simpelweg zelf niet zou hebben gedacht. Ik ben benieuwd naar de komende ontwikkelingen!

    Het kost best veel tijd om zo'n website te testen en erover te bloggen. Maar het is leuk en leerzaam om te doen. En ik hoop dat ook anderen er voordeel van hebben. Niet alleen degenen wiens website het is, maar ook anderen, die misschien zelf ook met een (nieuwe) website bezig zijn.

    Zelf heb ik er in ieder geval profijt van om zo intensief met al die websites bezig te zijn. Zodra het BHIC een nieuwe website presenteert - waaraan hard wordt gewerkt - hoop ik op dit soort reviews. :-)

    BeantwoordenVerwijderen

Opmerking: Alleen leden van deze blog kunnen een reactie posten.