22 oktober 2012

Gelezen: Brabant, daar brandt nog licht


Het is een enorme opgave om de geschiedenis van Brabant, van oertijd tot heden, in 48 bladzijden stripvorm te geven. Laat staan om dit op een manier te doen waarin het verhaal niet alleen het grote, brede en liefst ook jongere publiek aanspreekt, maar ook nog eens de historische werkelijkheid geen noemenswaardig geweld aandoet. En dat is toch precies waarin Danker Jan Oreel en Henk Wittenberg wonderwel zijn geslaagd. Wat een mooi stripboek hebben zij afgeleverd, wat een unieke aanwinst op de Brabantse geschiedschrijving!

Ontzettend leuk getekend, erg goede teksten en een perfecte mix van humor en een serieuze geschiedenisles. Met flinke stappen wordt -door de hoofdpersonen ook letterlijk- een reis door de tijd gemaakt langs alle belangrijke gebeurtenissen en plaatsen in het verleden van Brabant, van de Romeinen in het castellum bij Cuijk tot het werkvolk in een Eindhovense gloeilampenfabriek.

Vooral veel oorlog en armoede natuurlijk, maar gelukkig wordt ook regelmatig stilgestaan bij Brabant op z'n best, zoals de bouw van schitterende kerken als de Sint-Jan in Den Bosch, of de vele handel en nijverheid, later industrie in dorpen en steden. Natuurlijk maak je kennis met wereldberoemde Brabanders als de schilders Jeroen Bosch en Vincent van Gogh, maar zeker ook met de gewone Brabantse man of vrouw, die tussen alle grote gebeurtenissen door probeert gezond te blijven, een aardappel te rooien en kinderen op te voeden.

Wollik
Aan veel tekeningen is duidelijk af te zien dat er flink wat research is gedaan voor dit stripboek. Maar het kan niet anders of hier en daar is het beeld van het verleden wat simpeler neergezet dan het in werkelijkheid is geweest.

Zo zeggen en schrijven wij 'Wolluk' en geen 'Wollik' en verwijst de naam 'Langstraat' naar de bijna aan elkaar gegroeide lintbebouwing tussen grofweg Geertruidenberg en Den Bosch in oost-westelijke richting. En niet naar de lange percelen (slagen genoemd) waarlangs vanuit die 'lange straat' in zuidelijke richting het veengebied werd afgegraven. Na het ontginnen werd de nieuwe bewoningsas in het zuiden, zoals in de strip getekend, ook niet zozeer op lager gelegen gronden gelegd, maar juist op verhogingen zoals de achterkades (dijken ten zuiden van de ontginningen) en donken (zandheuvels die daarvoor onder een pak veen waren bedekt). En ook bij het plaatje van vrolijke schoenmakers die als kleine zelfstandigen zij aan zij voor hun huisjes in het zonnetje aan het werk zijn, valt wel wat op te merken.

Kiezen en delen
Maar laten we eerlijk zijn, want dergelijke missertjes worden alleen opgemerkt door kenners van de lokale historie. En uiteindelijk is de doelgroep van deze strip simpelweg meer gediend met te vermelden dat pas vanaf ongeveer 1860 een verschil wordt gemaakt tussen de rechter- en de linkerschoen, dan met geneuzel over achterkades en zandbanken. Diepgravend geïnteresseerden moeten dan maar een historisch verantwoord boek gaan lezen. En geen strip die in sneltreinvaart alle eeuwen en gebeurtenissen en alle steden en dorpjes in Brabant aan wil doen, zonder vervelend te worden.

Er moesten door de makers van deze strip dan ook veel keuzes worden gemaakt. Waarvan ik eigenlijk alleen betreur dat ervoor gekozen is om de laatste eeuw, waarin zo ontzettend veel is gebeurd en die bovendien voor veel lezers zo veel punten van herkenning scoort, slechts 10 bladzijden te gunnen. Richting het einde begint het verhaal daardoor onsamenhangender te worden en voelt het zelfs als afgeraffeld. Wat toch echt niet het geval is.

Daar brandt een vuurtje
Doel van de strip is om bij de lezer (hopelijk ook jongere lezers dan die doorgaans die historisch verantwoorde boeken lezen) de geschiedenis van onze provincie tot leven te brengen. En in die opzet is de strip naar mijn idee geslaagd. Wie weet zorgt dit bij een enkeling zelfs voor een blijvende interesse in onze geschiedenis.

Dat was vroeger in ieder geval het effect van Van Nul tot Nu op ondergetekende. En Brabant, daar brandt nog licht kan beslist ditzelfde effect bereiken bij de jeugd van nu. Da's een groot compliment waard voor de makers van dit prachtige stripalbum. Bij deze.

Gerelateerd leesvoer
- Van Nul tot Nu op z'n Brabants
- "Brabant, daar brandt nog licht" De geschiedenis in strip

2 opmerkingen:

  1. Ha Christian,
    Zojuist trof ik het stripboek 'Brabant, daar brandt nog licht' aan op mijn bureau. Het was met een speciale excellente bodedienst keurig bezorgd. Wat een mooie uitgave, en nog wel de gebonden editie! Heel veel dank daarvoor! Ik zal het thuis eens op mijn gemakje lezen, jouw lovende beschrijving hierboven had mij al nieuwsgierig gemaakt! Ik heb het boek ook al even doorgebladerd en de zingende hertog Jan ontwaard, die net Harba lori fa heeft bedacht voor zijn gedicht, en Wim van Est, die in z'n gele trui uit het ravijn getakeld wordt. Leuk dat de kinderen via een app steeds terug in de tijd reizen. Dat moet vast kunnen met Layar enzo ;-)
    In het dankwoord wordt het BHIC ook nog genoemd. Mooi!
    Nogmaals heel veel dank voor het stripboek! Vanaf heden ook in mijn geschiedenisstripverzameling (want uiteraard heb ik ook Van Nul tot Nu ;-) ) de Zeeuwse en de Noord-Brabantse verstripte geschiedenis gebroederlijk/gezusterlijk naast elkaar.
    Hartelijke groet, Anneke

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Het BHIC heeft veel geadviseerd bij het maken van de strip, dus vandaar het bedankwoordje. Die Zeeuwse bodediensten werken trouwens prima! Veel leesplezier, Anneke! :-)

    BeantwoordenVerwijderen

Opmerking: Alleen leden van deze blog kunnen een reactie posten.