10 oktober 2013

Sluit een bondje met de archivaris


Afgelopen vrijdag 4 oktober werd het nieuwe depotgebouw van Regionaal Archief Alkmaar officieel geopend. Die opening werd behalve met de nodige toespraakjes ook opgeluisterd door Ad van Liempt, die sprak over archiefonderzoek en de populariteit van geschiedenis onder een breed publiek. Een bevlogen en ervaren auteur, journalist en programmamaker, die de ene leuke anekdote na de andere over zijn publiek wist uit te strooien.

Geschiedenis als nieuws
Als succesfactoren voor de toegenomen belangstelling voor geschiedenis noemde hij als eerste de toegenomen behoefte van mensen aan authenticiteit en de welbekende 'historische sensatie'. Een tweede reden is volgens hem de terugkeer van narrativiteit in de geschiedschrijving, ofwel 'het verhaal mag weer'. En tot slot de groeiende behoefte aan representatie van een 'tweede versie' van de geschiedenis. Dit in tegenstelling tot de 'eerste versie', de versie van krant en televisie, het 'nieuws'. Nadien komt er méér informatie (meer bronnen) beschikbaar en zijn mensen meer bereid om over gebeurtenissen te praten. Er komt tijd voor nuance, diepgang en reflectie.

Met Andere Tijden wordt steeds geprobeerd bij de actualiteit aan te haken en eigenlijk zelfs om 'nieuws te maken', wat natuurlijk een beetje paradoxaal is. Maar af en toe stond geschiedenis de volgende dag inderdaad op de voorpagina. Een blad als Historisch Nieuwsblad en een radioprogramma als OVT hebben meegelift op het succes van Andere Tijden en de belangstelling voor geschiedenis. En hebben het effect van deze golf aan aandacht op hun beurt ook weer versterkt.

Bondje met de archivaris
Als tip voor journalisten en studenten hield Ad van Liempt ze voor: sluit een bondje met de archivaris in plaats van zelf te gaan zoeken. Zij zijn de specialisten op het gebied van hun archieven en het zoeken daarin. Ad wist ter ondersteuning van zijn tip menig voorbeeld uit eigen praktijk op te lepelen, waar uiteindelijk een archivaris de 'aangever' bleek van een 'historische sensatie'. Of ik het met die tip volledig eens ben, dat denk ik desondanks niet, maar het is fijn dat iemand zo'n groot vertrouwen in de kwaliteiten van ons archivarissen stelt.

Nog een tip voor archivarissen zelf: betrek jeugd en jongeren bij je werk. Zij zijn doorgaans beter 'bij de tijd' en handiger met allerlei nieuwe media. Maak daar gebruik van.

Ad brak tot slot een lans voor de archiefdienst als de centrale motor achter, het centrum voor geschiedbeoefening en -beleving. Ik vertaal het maar een beetje als het archief als makerspace. En daar ben ik het mee eens.

Een onderhoudend verhaal. Geen nieuws gehoord, maar goed om te horen.

Stuk van het Jaar
Ook goed om te horen: zowel in de praatjes van de directeur van het archief, de burgemeester van de stad en de gedeputeerde van de provincie, werd uitgebreid reclame gemaakt voor de verkiezing Stuk van het Jaar. Da's een actie die duidelijk landelijk scoort. Zónder dure marketingcampagne, maar mét een goed idee en veel enthousiasme.

Als slotstuk van de opening werd een kunstwerk onthuld, getiteld 'in stilte stroomt de tijd', gemaakt door de kunstenaar Stanislaw Lewkowicz. Een klok die symbolisch de tijd, het leven wegtikt en tegelijkertijd documenteert. Erg vrolijk werd ik er niet van, maar ik vind het ook wel weer mooi, zo bij het archief.


Kortom: goed bezig, daar in Alkmaar! De publieksruimten en het depot zagen er prima uit. En de belangstelling tijdens de hieropvolgende open dag is enorm gebleken.

Dank voor de uitnodiging.

Gerelateerd leesvoer
- Over het kopen van een huis en het belanden in een archief
- Opengescheurde archiefdoos in Emmen

Foto: nieuw depotgebouw in Alkmaar (bron: Facebook-pagina van het archief)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Opmerking: Alleen leden van deze blog kunnen een reactie posten.