Amerika door de ogen van de Census

Op YouTube vond ik onderstaand filmpje over de United States Census waarin William Fliss, archivaris aan de Marquette University, vertelt "how census data shows us how the United States has transformed from a new republic to the nation it is today."

Je moet een beetje door het patriottisme heenluisteren (let vooral niet op het muziekje, dat het verhaal begeleid van vrijgevochten kolonie tot wereldmacht) maar daarna houd je een leuk, kort filmpje over, wat duidelijk maakt welke rol de census heeft gespeeld in de 'wording' van de Verenigde Staten.

De US Census is niet de enige of de eerste volkstelling natuurlijk, maar is in die zin bijzonder, dat het blijkbaar de eerste is op basis waarvan politieke macht werd verdeeld. De census is geregeld in de Amerikaanse grondwet en de resultaten van de telling (voor het laatst in 2010 gehouden) worden onder meer gebruikt om per staat het aantal zetels in het Congres vast te stellen.

In een vervolgfilmpje gaat Margo Anderson (History and Urban Studies, University of Wisconsin-Milwaukee) verder in op de geschiedenis van de census:

De filmpjes zijn te vinden op het YouTube-kanaal van het United States Census Bureau, dat de tellingen uitvoert. Daar vind je nog meer aardige filmpjes, zoals deze over de 1940 Census.

Mooie manier om een archiefbron toe te lichten en te duiden. Veel -maar lang niet alles- van die bron vind je al online, zoals op Fold3 (1860, 1900-1930) of bij NARA (1940). Die van 1940 vind je trouwens ook op enkele andere plekken (en dan gedeeltelijk op naam doorzoekbaar).

Aanbevolen leesvoer
- Fold3 bestaat 5 jaar en NARA krijgt gratis scans, toch?
- Vele Friese Handen kloppen een volkstelling in

Foto: via een website met tips voor tellers en getelden

Vele Friese Handen kloppen een volkstelling in

Een paar maanden geleden attendeerde Tresoar me via Twitter op hun speciale actie naar aanleiding van het passeren van de 1000 volgers mijlpaal: alle volgers mochten digitaliseringswensen indienen. Daarna ben ik de actie uit het oog verloren.

Maar via Richard kwam ik terecht op het forum van Tresoar waar een actief draadje loopt over het vervolg van die actie. De wens die uiteindelijk door loting boven kwam drijven was het digitaliseren van de Volkstelling 1744. Dat is door vrienden van de archieven van Friesland gedaan en het resultaat staat in vier delen online. Al veel beter dan microfiches op een studiezaal, maar het kan nóg veel beter. De volgende vraag is wie er mee wil helpen met het inkloppen van een database:

(...) met daarin de namen en overige gegevens van de personen die in de volkstelling genoemd worden. Daar is in het verleden al eens een begin mee gemaakt en de eerste 5 gemeenten zijn al ingevoerd. Voor de overige 36 gemeenten willen wij graag een beroep doen op vrijwilligers.

Voelt u ervoor om één van de onderstaande gemeenten voor uw rekening te nemen? (...) U ontvangt dan van ons een Excel-bestand waarin de gegevens ingevoerd kunnen worden, met een invoerinstructie. Invoeren kunt u gewoon thuis doen aan de hand van de foto's van de Volkstelling zoals ze in de Digicollectie getoond worden.

Dit bericht op het forum is goed opgepikt en verder verspreid. En aan het verzoek daarin is bovendien goed gehoor gegeven. Op dit moment wordt er namelijk al flink toegankelijk gemaakt en onderling en met Tresoar overlegd over hoe dan precies.

Gaandeweg is inmiddels ook het plan opgevat om na dit project maar gewoon aan een volgende bron te beginnen, waarbij nu al tips worden uitgewisseld over het zo goed mogelijk fotograferen van de benodigde archiefstukken. Dan hoeft Tresoar dat ook alvast niet te doen voor ze...

Kortom

Mooi hoe ook hier door enthousiaste mensen op een eenvoudige manier langs digitale weg een hoop werk wordt verzet. En hoe ook hier het forum als huis van een community een belangrijke rol speelt. Inspirerend voorbeeld van Het Nieuwe Vrijwilligerswerk!

Het is allemaal niet zo moeilijk, als je het maar eenvoudig houdt.

Aanbevolen leesvoer

- Waar ik blij van word

- Peer-to-Peer werkt: de kracht van forums

Foto: scan van de volkstelling in Rinsumagesst, via Richard