28 januari 2011

Website getest: Archief Eemland


De laatste tijd duikt de ene na de andere nieuwe archiefwebsite op, afgelopen week bijvoorbeeld die van Archief Eemland. Een mooie, frisse website, die er blijkbaar gewoon moest komen. De opzet doet nogal traditioneel aan, maar vooruit, de site bevat ook veel goeds.

Zoeken door te veel?
Zoeken door alles leidt tot AquaBrowser Library, waarbij de overvloed me eerlijk gezegd behoorlijk tegenstaat. Woordassociaties, filters, thumbnails en allerlei andere mogelijkheden en manieren om het resultaat van mijn zoekactie aan me duidelijk te maken of te verfijnen springen me tegemoet. Het saaie, overvolle scherm staat echter op twee manieren in schril contrast met waar ik net vandaan kom: een frisse site met een eenvoudig zoekvak.

Hup, de terugknop van de browser dan maar... maar dat leidt heel rigoreus tot volledig verlaten van de site van Eemland. Puntje van aandacht hier. Maar niet getreurd hoor, want ik ben weer teruggegaan om de rest ook nog te bekijken.

Verborgen Verleden
De homepage bevat behalve toegang tot alle onderdelen van de site links naar actuele zaken, zoals nieuws- en agenda-items, een foto van de week en de krant van (zo ongeveer) vandaag, maar dan van lang geleden. Wat de homepage níet biedt zijn duidelijke calls to action, bijvoorbeeld voor onze grootste klantengroep, de genealogen. Als ik als geïnteresseerde in mijn familiegeschiedenis op de website van Eemland terecht kom, dan loop ik eigenlijk al op de homepage vast omdat mijn toptaak, genealogisch onderzoek doen, daar ontbreekt (behoudens de vermelding dat er zich onder de "Archieven & collecties" blijkbaar ook een "Digitale stamboom" bevindt). Ook op de pagina met collecties zelf staat het gezochte onderdeel helemaal rechtsonderaan in het lijstje. Bovendien heet het dan ook ineens geen "Digitale stamboom" meer, maar "Voorouders". Willen ze bij Eemland liever geen genealogen als digitale klant?

Ik begin te struinen door de menu's.

Sterk punt is het gedifferentieerde aanbod van rss-feeds voor nieuws, agenda en het nieuwe weblog (leuk!), maar natuurlijk is de nieuwsbrief er ook nog (goed voorbeeld voor het BHIC), naast de link naar Twitter en de steeds vaker opduikende deelknopjes voor sociale media. Een rss-feed mís ik dan helaas weer voor de zoekmachine voor archieven, terwijl die functie wél bestaat.

Webexpo's
Het archief heeft een paar webexposities online gezet, waaronder uiteraard een overzicht van de nooit-te-missen topstukken. Veel boeiender is echter het levensverhaal van mevrouw Nel van 't Eind-Vonk, die vertelt over de bakkerij van haar ouders, die tijdens de Tweede Wereldoorlog een functie als telefooncentrale voor het verzet kreeg. In een tijdlijn van Simile zijn fotootjes en audiofragmentjes van het interview uitgezet. Leuk gedaan! Maar waarom niet ook een optie voor beluisteren van het hele interview online?

Collecties
Traditiegetrouw kun je natuurlijk in de verschillende collecties zoeken. Hier helaas geen mogelijkheid om te zoeken door alles, maar dat mag de pret niet drukken. Zelf houd ik vooral van kaarten en kranten. Voor de kaarten is het weergavevenster wel wat pieteputterig - het gaat immers niet om postzegels, maar om grote lappen. En wat is dat toch met die watermerken de laatste tijd? Welke verordening om per se die dingen te moeten gebruiken heb ik gemist? Downloaden of bestellen van kaarten is er trouwens niet bij (genealogische aktes kan ik óók al niet downloaden of bestellen, niet eens inzien - zéér mager). Delen via Twitter en zo wel (dat gaat ook goed), maar wat ik dan weer mis zijn directe url's (permalinks) en een code om afbeeldingen in te sluiten (embedden) in m'n blog. Ook die functionaliteit bestaat al een tijdje.

Overigens komt in de tekst zelf nog wel de ongelukkige term beeldbank voor, maar heet de menuknop zelf in Amersfoort gewoon Foto's (anders dan in Noord-Holland). Hulde! Ik weet, het zijn maar kleine stapjes, maar toch... Foto's kun je trouwens wél gewoon bestellen, maar dat zag ik pas later. Bewijst ook weer eens dat die rechterbalk vaak niet gezien wordt door mensen en je dus voorzichtig moet zijn met wat je daar neerzet. (Bij Eemland moeten ze dat zéker weten, want ik heb het ooit eerder gehoord tijdens een usabilityworkshop die nota bene aldaar werd georganiseerd!)

Regiogeschiedenis
Lekker uitgebreid is het onderdeel met regiogeschiedenis. Zeker als die regio de stad Amersfoort is heb je geluk, want dan staat er een overzicht van alle wijken en straten op de site, compleet met verhaal en  integratie met Google Maps en Street View. Ook de historische encyclopedie met ongeveer 3.000 lemma's mag er wezen.

Nou goed, de andere onderdelen sla ik even over omdat ze weinig nieuws bieden.

Ik mis, ik mis... interactie!
Opvallend in negatieve zin is nog dat je vrijwel nergens kunt reageren. Wel op de weblog, maar bijvoorbeeld niet op foto's, op verhalen in de encyclopedie of waar dan ook. Erg gek, heel erg gek. Ik mis sowieso mogelijkheden tot interactie voor gebruikers onderling en met het archief, zoals in Leiden, maar dan een flink aantal graden erger. De nieuwe website van Archief Eemland blijft heel 1.0 dus vooral beperkt tot veel zenden van heel veel content. Ontvangen is er nauwelijks bij, gebruikersparticipatie is vrijwel niet-bestaand.

Achteraf blijf ik dan ook een dubbel gevoel houden bij de site: fris uiterlijk, mooie bronnen en enkele duidelijke pluspunten (weblog, rss, deelknopjes en zo), maar ook enkele duidelijke minpunten, die ik hierboven al heb benoemd. Die minpunten hebben op de een of andere manier dus vaak te maken met interactie tussen klant en archief en tussen klanten onderling.

En dat brengt me tot mijn laatste punt:

In haar eerste blogpost heeft directrice Alice van Diepen het namelijk over hun website als een volwaardige virtuele studiezaal. Het blijft voor mij een beetje onduidelijk of ze de huidige site al zo ziet of dat dit een droombeeld voor de toekomst is, maar ik schat in het tweede. De huidige site is namelijk nog erg dun voor het predikaat volwaardige virtuele studiezaal.

Wat dat dan ook maar is, maar daarover de volgende keer meer.

4 opmerkingen:

  1. Nou, dit is zeker nog geen volledige virtuele studiezaal. Dan zou je ook scans moeten kunnen zien. Of kranten uit het gebied, die vroeger wel via internet te raadplegen waren maar nu plotseling niet meer.
    En er is - voor zover ik dat heb kunnen zien - geen virtuele medewerker studiezaal aan wie je het een en ander kunt vragen. En dat is best wel eens nodig, want als je in de sectie Voorouders gaat spitten en je komt bij de overlijdens terecht, dan zie je:

    Custom O 1, gevolgd door een plaats

    In mijn testgeval wist ik dat het hier om een geboorteplaats ging, maar wie verzint nou in vredesnaam zo'n term?

    BeantwoordenVerwijderen
  2. @Richard: Ik heb even naar overlijdens gezocht, maar kreeg wél scans in beeld. Misschien staat er gewoon maar een deel van online? Ook kranten kreeg ik in beeld.

    Wel allemaal in zo'n gruwelijk irritant klein venster - wie bedenkt zoiets? - met zo'n vervelend watermerk erdoorheen.

    Ik kreeg via Twitter deze reactie van een medewerker van Archief Eemland. Kortom: aan alles was al gedacht en er werd al aan gewerkt. ;-) (uh huh) Op mijn reactie dat dit vast niet voor alle punten gold, volgde deze reactie.

    Iets met interactiviteit dus, maar niet zo'n virtuele medewerker of zo. En vast ook geen grotere viewer. Want die kleine viewer heeft niks met fase 1 of 2 te maken, dat heeft gewoon te maken met functionaliteit ondergeschikt maken aan vormgeving. Vrijwel altijd een slecht idee.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Beste Christian,

    Bedankt voor je kritische blik op de nieuwe website van Archief Eemland.

    We zijn trots op het resultaat, maar beseffen tegelijkertijd dat een website nooit 'af' is en altijd aanpassing en verbetering behoeft. En dat geldt ook voor onze nieuwe site, hoe raar dat misschien mag klinken.

    Al bij aanvang van dit project hebben we besloten de oplevering gefaseerd te laten plaatsvinden. Een eerste fase, resulterend in een nieuwe website met zo veel mogelijk content en een tweede fase waarin de interactie met de bezoeker centraal staat door het ontwikkelen van een 'mijn archief' functie en een gidsfunctie voor online onderzoek. Tegelijkertijd wordt gewerkt aan de inhoudelijke afstemming van de verschillende databases in verband met de geïntegreerde zoekmogelijkheid middels de Aquabrowser.

    De tweede fase start binnenkort en heeft een looptijd van bijna een jaar.

    Momenteel worden de eerste reacties op onze nieuwe website verzameld, geïnventariseerd en waar nodig vertaald in acties. Ook uit jouw test hebben we de nodige verbeterpunten gehaald. Soms direct door jou gesignaleerd, soms indirect (zoals bijvoorbeeld het duidelijker vermelden dat met de aquabrowser door alle collecties gezocht kan worden, het vermelden van welke registers van de Burgerlijke Stand nog niet online geraadpleegd kunnen worden en het accentueren van de knoppen waarmee kranten, kaarten, foto's, etc. schermvullend bekeken kunnen worden).

    De reden een watermerk op te nemen is overigens gelegen in het feit dat meerdere auteursrechthebbenden bezwaar maakten tegen het schermvullend tonen van afbeeldingen zonder restrictie, bijvoorbeeld in de vorm van een watermerk. Uiteindelijk hebben we besloten dit watermerk op te nemen in de viewer omdat het individueel watermerken van de daarvoor in aanmerking komende afbeeldingen voor ons ondoenlijk was.

    Kortom; oplevering van een nieuwe website wil wat ons betreft niet zeggen dat je klaar bent en achterover kunt leunen. Dus de mouwen blijven opgestroopt en we blijven streven naar een volwaardige (of misschien zo volwaardig mogelijke) virtuele studiezaal.

    Met vriendelijke groet,
    Dirk Steenbeek

    BeantwoordenVerwijderen
  4. @Dirk: Bedankt voor je antwoord.

    Zoals je hebt gemerkt is mijn blogpost zeker niet negatief geschreven, maar inderdaad wel kritisch (alhoewel juichende recensies vrijwel altijd leuker zijn om te lezen, ongetwijfeld). Door dit soort websitetests en het openbaar delen van kennis daarover worden we allemaal beter, is mijn overtuiging. Van elkaar kunnen we leren, dat blijkt maar weer. Reacties geven vaak ook weer extra informatie, die waardevol is om de achtergronden van een website (of wat dan ook) te begrijpen.

    In ieder geval fijn om te horen dat jullie op basis van mijn blogpost enkele verbeterpunten gaan meenemen in het vervolgtraject. Want nee hoor, ik vind het helemaal niet raar klinken dat een website nooit 'af' is, zeker een nieuwe website niet. Zelf ben ik stevig betrokken bij de website van het BHIC en sowieso al jaren bezig met digitale dienstverlening, ontwikkeling van websites, gebruikerstests en meer van dat fraais. Op iedere website is vanalles aan te merken - niet in de laatste plaats omdat zowel het aanbod, het publiek en de techniek blijven veranderen - en zo blijven we maar (ver)bouwen... haha!

    Ik ben erg benieuwd naar jullie vervolgfase, aangezien het interactieve deel juist het deel is waar mijn interesse en specialisme het meest ligt. Met het oog op wat jij zegt is het ook logisch dat sommige functies - maar in mijn ogen zéker niet alle - nog schitteren door afwezigheid. Ik blijf jullie website dus volgen, maar dat deed ik al. ;-)

    Succes met de verdere plannen en ontwikkelingen!

    BeantwoordenVerwijderen

Opmerking: Alleen leden van deze blog kunnen een reactie posten.