Ondertussen in Australië... wordt er gescand

Veelgestelde vraag van onderzoekers is wat er nieuw is. Nieuwe archieven verworven, nieuw toegankelijk gekomen, nieuwe records in de database en nieuwe scans online. En liefst dat je daar niet naar hoeft te vragen, maar dat het je wordt gebracht. En dat je het meteen kunt zien natuurlijk.

De National Archives of Australia heeft daarvoor in hun lab de Stream of Digital Archives (SODA) ontwikkeld:

The website by default shows you the newly scanned records from the last 3 days. You can select to see up to 1 months worth of recent records. Optionally you can refine by a date range or filter by a keyword. A very handy extra is the ability to subscribe. Subscribing allows you to enter your email address and keywords and if those keywords match a newly scanned record you will be sent a message alerting you there is potentially a record of interest available to view.

Zo kun je eenvoudig in de gaten houden (of wordt je automatisch op de hoogte gebracht van) wat er nieuw is in RecordSearch, hun zoekmachine voor archiefmateriaal. Je kunt direct delen via sociale media, mailen, downloaden als pdf, printen en linken. Maar ik vind het vooral mooi dat je gewoon als normale webstekbezoeker ziet dat er hard wordt gewerkt op het archief. En dat je lukraak (serendipiteit) stukken kunt vinden en bekijken.

Zou leuk zijn als de stream nog live wordt ververst - een beetje zoals bij WorldCat of nog toffer op een kaart - maar misschien dat het nut daarvan gering is, aangezien het vaak om bulk uploads zal gaan.

Hoe dan ook: mooi! Meer informatie lees je op NAA's blog.

Aanbevolen leesvoer
- For the record: in Australië hebben ze een arcHIVE

Itinera Nova and its Volunteer Program

De komende blogs doen verslag van het colloquium "Tools, People and History" dat op 25 en 26 april plaatsvond in Leuven. Aanleiding was het project Itinera Nova van het Stadsarchief Leuven waarin het archief van de Leuvense schepenbank digitaal toegankelijk gemaakt wordt.

Claire Dejaeger

Claire Dejaeger is een van de 35 vrijwilligers die meewerken binnen het project Itinera Nova. Hun leeftijd varieert van 20 tot 80 jaar, hun groep bestaat uit 24 mannen en 11 vrouwen, hun achtergrond is divers. Gezien de aard van het werk - transcriberen van schepenakten - kun je je voorstellen dat de genoten opleiding hoog is.

Net als haar collega-vrijwilligers is Claire trots en dankbaar dat ze mee kan werken binnen Itinera Nova. Het werk geeft hen een zinvolle, uitdagende tijdsbesteding, ze hebben het idee maatschappelijk nuttig bezig te zijn en als groep vormen ze inmiddels een hecht gezelschap. Hun interesse in Middeleeuwse geschiedenis en de stad Leuven komt binnen het project goed tot hun recht, en de meesten is nauwkeurigheid en zelfs perfectionisme niet vreemd.

Het project wordt nogal eens als crowdsourcingsproject aangemerkt. Het hangt er natuurlijk vanaf hoe je 'crowdsourcing' definieert, maar als je nog eens goed kijkt, is Itinera Nova eerder georganiseerd als traditioneel vrijwilligersproject, waarin echter wel goed gebruik wordt gemaakt van een digitale transcriptietool. Crowdsourcing of niet, de vrijwilligers vormen een enthousiaste, actieve en loyale community.

Bestond het vrijwilligerswerk in eerste instantie uit transcriberen, inmiddels worden ook andere taken door vrijwilligers uitgevoerd: registers voorbereiden (materieel verzorgen, beschrijven), scannen, scans bewerken (watermerk toevoegen, afgeleide afbeeldingen maken) en natuurlijk transcriberen en annoteren.

De vrijwilligers komen regelmatig bij elkaar tijdens 'meet-INs', er worden trainingen (check ook deze nieuwe online cursus 15e-eeuwse paleografie) en lezingen georganiseerd (bijvoorbeeld over de historische context bij beschreven aktes), een jaarlijks uitstapje, een nieuwsbrief, online (Ning-)community en er is veel begeleiding en feedback vanuit de archiefmedewerkers. Kortom, er wordt alles aan gedaan om de vrijwilligers hun werk zo goed en prettig mogelijk te laten doen, op een manier dat ze er zelf ook nog veel voldoening aan overhouden. Er is zeker een fulltime job gemoeid met de vrijwilligersbegeleiding.

Volgens Claire een win-win situatie voor het archief, de vrijwilligers en de maatschappij. Van TEI wisten de vrijwilligers niets, maar ze waren blij met alle lof die het project die dag al toegezwaaid had gekregen. En terecht.

Kortom
Je kunt niet genoeg over de ervaringen van vrijwilligers horen. En leren over wat hen motiveert en gemotiveerd houdt. Het Stadsarchief Leuven mag trots zijn op hun vrijwilligerscommunity. En omgekeerd.

Gerelateerde verslagen
- Ben Brumfield, Itinera Nova in the world(s) of crowdsourcing and TEI
- André Streicher, The visual Annotation Tool in Itinera Nova
- Prof. Dr. Manfred Thaller, Development of the database, the website and the online transcription platform of Itinera Nova

Foto: scanoperator aan het werk; ze zoeken nog vrijwilligers (bron: Stadsarchief Leuven)

Fold3 bestaat 5 jaar en NARA krijgt gratis scans, toch?

Onze Koninklijke Bibliotheek en Google zijn niet de enige die een deal hebben gesloten met als kern het scannen van miljoenen en miljoenen documenten. In het archiefveld kennen we ook zo'n voorbeeld: Footnote Fold3 en NARA, de National Archives and Records Administration (zeg maar het Amerikaanse Nationaal Archief).

Morgen precies vijf jaar geleden werd het officiële persbericht verstuurd waarin de afspraken tussen die laatste twee werden aangekondigd:

(...) an agreement to digitize selected records from the vast holdings of the National Archives.

This non-exclusive agreement (...) will enable researchers and the general public to access millions of newly-digitized images of the National Archives historic records on a subscription basis from the Footnote web site.

(...) the digitized materials will also be available at no charge in National Archives research rooms (...)

After an interval of five years, all images digitized through this agreement will be available at no charge through the National Archives web site.

Om kort te gaan: Footnote/Fold3 mag NARA's archieven scannen en exploiteren, maar na vijf jaar mag NARA die scans ook op een eigen website beschikbaarstellen, gratis en voor niks.

Fold3 bevat inmiddels content in de orde van grote nummers: meer dan 85.000.000 gescande documenten en 100.000.000 memorial pages. Indrukwekkend. Ben benieuwd naar de eerste scans op de website van NARA!

Update 10 januari
Vandaag is op de blog van Fold3 een verjaardagspost verschenen: Fold3 Turns Five

Gerelateerd
- Footnote wordt Fold3 (21 augustus 2011)
- Stop met zoeken, start met samenwerken (31 oktober 2009)
- Meer dan 50.000.000 archiefdocumenten op Footnote (7 mei 2009)
- Op Archief 2.0: Google Archives: willen we dat? (28 januari 2011)

Afbeelding: Wet van de grote getallen

Google scant niet altijd even goed

Dat Google niet altijd even sekuur secuur scant, dat was al bekend:

Maar gelukkig staan sommige boeken er gewoon nóg een keer op:

Via Evertjan