Londen van historische kaart naar virtuele wereld

Gisteren las ik over groepen studenten die op basis van historische kaarten in de collectie van de British Library virtuele werelden hebben gecreëerd. Van Stonehenge tot de piramides in Egypte, maar de winnaar van de Off the Map challenge is geworden een driedimensionale reis door het Londen van rond 1666, het jaar waarin een grote brand het oude stadscentrum verwoestte.

Op het blog van de projectgroep Pudding Lane Productions (Pudding Lane, de plek waar de brand ontstond) kun je het hele ontwikkelproces van deze studenten volgen, van de eerste schets tot de laatste filmbeelden. Prachtig hoe gedetailleerd de stad is opgebouwd! Zou je zomaar een historische game in willen spelen. En daar was deze uitdaging dan ook om begonnen.

Gerelateerd kijkvoer
- Driedimensionaal Dom
- Zoek de mummie

Adopteer je favoriete stukje Leeuwarden

Lutske en Remi twijfelden lang of ze een hooiberg wilden adopteren of een van de vrachtscheepjes in de grachten. Het Bierdragershuisje op de Brol kwam ondertussen in handen van Yvonne. En Hanneke zocht 'iets met vrouwen' en is daarom nu de trotse eigenaresse van de bordelen aan de Groeneweg.

En als jij ook een stukje 17e-eeuws Leeuwarden wilt adopteren, grijp dan nu je kans! Daarmee bouw je mee aan een 3D-versie van de vogelvluchtkaart van Johannes Sems uit 1603. Voor 100, 50 of slechts 25 euro koop je respectievelijk en bijvoorbeeld al een kerk, een molen of een boom. Via de speciale Facebook-pagina is prachtig te volgen wie er wat adopteert. En vooral waarom.

Nederlanders staan erom bekend veel te geven aan goede doelen. En we willen vervolgens natuurlijk wel weten wat er met ons geld gebeurt. Hoe dat in Leeuwarden precies zit, dat weet ik niet. Maar het gevoel (!) dat je toch minstens heel direct de controle hebt over wat er met jouw bijdrage gebeurt en dat zowel jij als anderen het resultaat daarvan terug kunnen zien, is heel sterk en trekt me bij dit soort acties altijd weer aan.

Van alle mensen die een stukje stad adopteren komt de naam op de kaart te staan, en van hun kerk, molen, boom of wat dan ook wordt extra veel historische informatie vermeld. Gehoopt wordt op een totale sponsoring van 10.000 euro. Ter informatie: met het totale project is ruim 40.000 euro gemoeid, waarvan provincie, gemeenten en fondsen het grootste deel voor hun rekening nemen. Het project is een initiatief van het Historisch Centrum Leeuwarden en de Leeuwarder Historische Vereniging Aed Levwerd.

Gerelateerd leesvoer
- Adopteer een boek (of een archief?)
- Vele Friese handen kloppen een volkstelling in
- Historisch Arnhem in 3D

Afbeelding: helaas, het Stadhouderlijk Hof is al vergeven (collectie HCL)

De ezels van Sittard (of hoe archivarissen rebels kunnen zijn) #kvan12

Tijdens iedere editie van de KVAN-dagen ontdek je wel een parel. En afgelopen keer was dat 't AEZEL projek waarover Peer Boselie (Euregionaal Historisch Centrum Sittard-Geleen) enthousiast en met humor vertelde.

Het project gaat uit van de premissie dat mensen met name twee zaken interessant vinden als het om geschiedenis gaat: hun familie en hun huis, wijk, dorp, stad... In het Aezelprojek gaat het dan ook concreet om een koppeling van bewonings- en bewonersgeschiedenis. Een huis is immers maar een lege huls zonder de verhalen van de bewoners, en het woord bewoner gaat uit van een huis als context.
Bron: programmaboekje KVAN-dagen

Vrijwilligers namen het initiatief, het archief is gaan omarmen, faciliteren en uitbreiden, en musea en bibliotheken werken ermee samen. Met behulp van simpele ("maar correcte") formats worden historische gegevens, foto's, films, geluiden en museale objecten in een grote database gezet, die maandelijks verder gevuld raakt met tienduizenden extra feiten en koppelingen daartussen.

Bastion
Basis is een gescande en gevectoriseerde kadastrale kaart, die gelegd is over Google Maps. Klikken op percelen geeft informatie over het perceel en de eigenaren, klikken op namen geeft stamboominformatie, klikken daarop geeft geboorteaktes, maar ook foto's en wat al niet meer.

Het belang van het project is al meermaals aangetoond, bijvoorbeeld op momenten dat geadviseerd kon worden om op bepaalde punten juist wel of niet door de gemeente te laten graven in de grond. Maar denk ook aan het koppelen van andere omgevingsinformatie aan de kaart, of het belang voor de BAG. Het visueel maken van alle gekoppelde gegevens op een kaart geeft ook weer nieuwe historische inzichten. Zo werden in Sittard de contouren van een nooit aangelegd bastion duidelijk, of kon de ouderdom van een straatweg worden vastgesteld.

Stapje verder: andere vrijwilligers zijn begonnen met het driedimensionaliseren van alle platte informatie: in AutoCAD en tegenwoordig in SketchUp (dat blijkbaar inmiddels door Google is verkocht) wordt gebouw voor gebouw heel Sittard in 3D nagebouwd. Prachtig! Zie vooral de slides van Peer voor plaatjes.

Rebels
Helaas is al dit moois nog niet online te bewonderen. Niet alleen omdat het geld er nog niet voor is, maar vooral omdat de organisatie alle gebruikersinteractie nog niet aan zou kunnen. Voor de nabije toekomst wordt bekeken of Erfgoed op de Kaart een (betaalbare) oplossing kan bieden. Dat betaalbare zit hem dan vooral in de vele 'lagen' waaruit het project in Sittard (en steeds meer omliggende dorpen en steden) bestaat: zo wil Peer binnenkort een 'armoedelaag' beginnen.

Een heerlijk project! Kleine organisatie, beperkte middelen, pragmatische aanpak. Subsidieverzoeken werden herhaaldelijk afgewezen (misschien maar goed ook!) wat leidde tot een eigenwijze, eigen start. Door gebruik te maken van open source software en zo'n 60 vrijwilligers die willen ontwikkelen en vullen, blijven de kosten laag. Veel met weinig. Gewoon doen, daarna bedenken.

Een project als dit doet de rebel in iedere archivaris ontwaken...

Aanbevolen leesvoer
- Het waren twee fantastische dagen!
- Driedimensionaal Dom

Driedimensionaal Dom

In Arnhem kunnen ze er wat van, maar ook in Utrecht wordt druk gebouwd aan een virtuele stad. Centraal staat daar de bouw van de Domtoren:

In 1321 begon de bouw van de Utrechtse Domtoren. (...) Maar wie bouwde de toren eigenlijk? En hoe deden ze dat in de veertiende eeuw? Waren er veel werklieden bij betrokken? En stonden die dan op grote steigers hoog boven de stad? Hoe kwamen eigenlijk al die zware bouwmaterialen op hun plek?

De website gaat een boekwerk over de toren voor, dat later dit jaar zal verschijnen. Mooi dat de bouw van de 3d-modellen online is te volgen en dat je zo ook een voorproefje krijgt van het boek. De bouwfases 1320-1321 en 1321-1328 zijn al te bekijken. Maar ook andere projecten die worden uitgevoerd door het Team Erfgoed van de Gemeente Utrecht: het stadhuis en de (verdwenen) Salvatorkerk.

Meest verbeeldend is de 3d-tour. Er zijn verschillende viewpoints van waaruit je rond kunt kijken. En per viewpoint kun je vervolgens kiezen voor verschillende periodes. Zo zie je de stad letterlijk veranderen. Aanrader is de rondleiding, met uitleg.

Duidelijk een project in proces. Maar wat ziet er dat al schitterend uit!

Je kunt de bouw ook via Facebook en Twitter volgen.

Aanbevolen leesvoer
- Historisch Arnhem in 3D
- Het Utrechts Archief gered door held Tim

Historisch Arnhem in 3D

Wandelen door historisch Egypte is mooi, maar je kunt het ook dichter bij huis zoeken: wandelen door historisch Arnhem is ook mooi!

Een tijd terug was mijn oog al eens op het project gevallen, maar gisteren werd ik er hernieuwd op geattendeerd: Historisch Arnhem in 3D

Het project Arnhem3D laat de bezoeker virtuele wandelingen maken door historisch Arnhem tussen 1649 en 1935.

Om deze wandelingen mogelijk te maken worden zo veel mogelijk afbeeldingen en informatie over huizen in de Arnhemse binnenstad verzameld. Aan de hand van een oude stadsplattegrond wordt het historisch stratenplan in Google Sketch Up geplaatst. De huizen worden in Adobe Photoshop fotorealistisch nagebouwd en vervolgens als een 3D-gebouw op de kaart gezet. Op deze manier ontstaat een visualisatie van de binnenstad van Arnhem in vroegere tijden.

Voor het project wordt samengewerkt met het Gelders Archief. Een flink aantal straten en gebouwen is al door vrijwilligers gedriedimensionaliseerd en daarvan is een goed aantal mooie filmpjes beschikbaar. De afzonderlijke gebouwen vind je ook terug in het 3D Warehouse van Google SketchUp, zodat je ze kunt downloaden. Door een serie tutorials (filmpjes) wordt goed duidelijk hoe men te werk gaat.

Nieuw initiatief is Aernhem 1649, maar daar vormt het veelal afwezige bronmateriaal nog wel een struikelblok: van veel gebouwen is uit die tijd geen informatie aanwezig, behalve een vermelding op een kaart.

Hoe dan ook, ik vind het mooi!

Aanbevolen leesvoer
- Dagboekje schoolmeester in de Gouden Eeuw online
- Zoek de mummie

Afbeelding: still uit wandeling over de Markt

Zoek de mummie

We schrijven 28 februari 1991, ik zit in brugklas 1 F van het Dr. Mollercollege in Waalwijk en leg de laatste hand aan mijn geschiedeniswerkstuk over mummies. De fascinatie voor dat onderwerp ontstond tijdens een schoolreisje naar het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden, enige tijd daarvoor. In keurig handschrift - wist niet meer dat ik het in me had - schreef ik over arme en rijke mensen, het leven na de dood, sarcofagen, mummies en Toetanchamon en zo. Voorzien van fysiek geknipte en geplakte plaatjes en kopjes die door markeerstift extra opvielen, ligt het nu weer voor me.

Van Plateau naar 3D
De afgelopen week heb ik me gewaagd op het Egyptische Gizeh Plateau en wel via Giza 3D. In de loop der jaren deden verschillende archeologische expedities het Gizeh Plateau aan. Foto's en documentatie daarvan raakten wereldwijd verspreid over vele musea en universiteiten. In de Giza Archives zijn al die bronnen digitaal bij elkaar gebracht en Giza 3D bouwt daar nu op voort.

In de eerste plaats hebben ze in Egypte met hun piramides te maken met dezelfde uitdaging als wij met onze archieven, namelijk hoe kun je ze zo goed mogelijk bewaren en tegelijkertijd zo goed mogelijk beschikbaarstellen? Met Giza 3D kun je vanaf nu zelf wandelen door het zand, sluipen door een piramide, een graftombe ontdekken en de sfinx ontmoeten, zonder dat de echte monumenten daarvan last hebben. Maar in de tweede plaats geeft dit natuurlijk ook nieuwe, praktische mogelijkheden voor musea, onderwijs en archeologie.

Driedimensionaal is zo nauwkeurig mogelijk gereconstrueerd hoe het gebied en alle bouwsels er nu uitzien en hoe archeologen ze aantroffen, zowel boven als onder de grond. Op basis van foto's zijn reconstructies gemaakt en veel van die foto's en aangetroffen objecten zijn tot in detail te bekijken terwijl je virtueel de omgeving verkent. Je kunt zelf op pad gaan, maar de 'rondleiding met gids' is aan te bevelen zodat je weet waar je later het beste heen kunt stappen. Alle foto's en objecten zijn trouwens ook apart op te vragen en via het menu kun je direct naar de belangrijkste of interessantste plekken klikken. Dat scheelt lang wandelen en veel wachten.

Als je tot slot je emailadres achterlaat, dan krijg je nog deze link, waarachter het mysterie van koningin Hetepheres wordt ontrafeld. De moeite van het bekijken waard.

Geen spelletje
Het is geen game, dus bereid je voor op lege gangen, weinig objecten om op te pakken en geen enkele mummie; bedenk dat veel van de graven al waren geplunderd, lang voordat archeologen ze ontdekten. Ook de besturing doet niet echt aan de gemiddelde 3D game denken; die gaat namelijk nogal moeizaam. Je computer wordt overigens hoe dan ook aardig op de proef gesteld door de applicatie.

Her en der had extra uitleg niet misstaan (daarvoor zul je dus zelf moeten schakelen tussen de websites van Giza 3D en Giza Archives) waardoor het niet voor iedereen lang interessant blijft, maar als je net als ik een fascinatie voor het oude Egypte hebt, dan kun je je hart ophalen aan deze website!

Lees meer achtergrondinformatie over Giza 3D

Zeeland in zwart-wit

Heel Zeeland? Nah, een klein stukje maar hoor. Leen Kievit, de man achter het nog altijd geweldige Nederland 1858-1870, tipte me zijn nieuwe project: Zeeland in zwart-wit

Deze pagina toont een beeld van Zeeland tussen 1900 en 1970 door middel van zwart-wit prentbriefkaarten. Een soort 'streetview van vroeger'. Navigeren kan via de kaart, de lijst met kaarten onderin, of door het volgen van verbindingen op de kaartafbeeldingen zelf.

Tja, moet je zoiets nog zelf bouwen? Of beter gewoon Historypin of Photosynth of zo gebruiken? In ieder geval vond ik de link naar OpenPhotoVR wel interessant:

This is a site for creating and browsing photo albums with 3D transitions between images. (...) OpenPhotoVR is a pseudo-3D photo browser in Flash, a free analog to Microsoft Photosynth. Users create photo albums by uploading pictures and linking them together by hand.

Met deze tool, gebouwd door Vladimir Slepnev uit Moskou, kun je zelf aan de slag. Je kunt dus je eigen fotoalbum beginnen, maar knutselaars kunnen gewoon de source code downloaden, zoals Leen heeft gedaan.

Uit de FAQ:

It doesn't do automatic matching! Photosynth is way better!
Yes.

Ik hou van dit soort projecten... Ook al is de site al ruim een jaar niet bijgewerkt.

Gerelateerd
- Het Markiezenhof op Historypin... en allerlei nieuwe handigheidjes
- Archief op je mobiel
- Mashuppen met het BHIC

Afbeelding: Anders Bekeken, gewoon omdat ik het laatst met Luud toevallig nog over een bijzondere wending had.

Straatkunst in drie dimensies

Bij jullie op het werk sturen ze vast ook regelmatig van die PowerPoint-presentaties rond met plaatjes, muziekjes en grapjes. Vooral de tijd rond Kerstmis is wat dat aangaat berucht. Je mailbox zit al rap vol met MB's.

Maar deze week trof me toch wel iets erg moois: de Britse kunstenaar Julian Beever maakt driedimensionale krijttekeningen! Als je vanaf een bepaalde positie naar de tekening op de stoep kijkt zie je een voorstelling in 3D. Schitterend!

Tja, in dit geval is zien toch echt geloven... De BBC had even geleden al een interview met hem.

En wat heeft dit nou met Web 2.0 of met archieven te maken? Nou, helemaal niks dus. Da's ook wel eens zo gezond! :-)

Plaatje