Een zin over vervanging op de nationale televisie

Eind 2010 werd door het Rijk een machtiging afgegeven tot digitale vervanging van archiefmateriaal van het Kadaster, waaronder hulpkaarten en veldwerken. Dit houdt in, dat de kaarten gescand worden (inmiddels zijn) en de originelen daarna vernietigd, conform de procedure. Daar zijn echter een heleboel mensen niet blij mee.

De Raad van State moet zich nog uitspreken over enkele ingediende bezwaren, maar veel kans wordt de tegenstanders niet gegeven. RTL Nieuws besteedde gisteren aandacht aan de kwestie en ook ik was gevraagd - ben immers de 'digitale archivaris' - een korte toelichting te geven, die uiteraard op de montagetafel nog veel korter werd.

Het item laat vooral de bekende kaartenverzamelaar Henk Deys aan het woord, die met name het historisch belang van de kadasterkaarten benadrukt - een belang dat overigens door niemand wordt bestreden - en regelmatig valt het woord 'zonde'. Het is eveneens zonde, dat in het item onderbelicht is gebleven hoeveel twijfels, geïllustreerd met voorbeelden, veel onderzoekers hebben bij de kwaliteit van de gemaakte scans. De informatie waar het eigenlijk om gaat (wijzigingen in percelen en zo) zou daardoor niet meer duidelijk zichtbaar zijn. Maar goed, voor het volk is de situatie helder: bewaren van het papier kost te veel, daarom gaan we scannen en dan kan het papier weg. Even googelen en je bent van alle details op de hoogte.

Leukste voor mij zijn ouders die enthousiast door vrienden gebeld worden, een broertje die je een trots whatsappje stuurt en een vriendin die blij is omdat ik een goeie trui aan had... En al die andere berichtjes van vrienden en collega's natuurlijk.

Je kunt het item hier nog eens bekijken (vanaf 15.55m).

Update
Wie zich wil verdiepen in de argumenten van de tegenstanders van vernietiging, lees dan het artikel Hulpbehoevende hulpkaarten, geschreven door René van der Schans.

Eerdere televisie-optredens
- Verborgen Verleden (met marc-Marie Huijbregts)
- Altijd Wat (over misbruik in internaten)
- Boschtion nieuws (over Maritiem 's-Hertogenbosch)

Foto met dank aan collega Piet.

Lach de computer uit en ga verder: corrigeren via crowdsourcing

Het verwerken van historische plattegronden tot iets wat een computer kan begrijpen en een mens kan doorzoeken is een berg werk. Dit begint met het scannen van de kaarten en het daarna vectoriseren van de percelen. Veelal handwerk, dat vooral bestaat uit het digitaal overtekenen (overtrekken) van de originele perceeltjes op de kaart, zodat daar vervolgens allerlei specifieke informatie aan gehangen kan worden (eigenaren, gebeurtenissen, foto's enzovoort). Denk duizenden kadastrale kaarten en je bent al snel een paar miljoen percelen verder. Da's veel tekenwerk.

Bij de New York Public Library doen ze dat voortaan anders. Zij hebben Building Inspector:

The app uses digitized city atlases georeferenced by librarians and public volunteers on NYPL's Map Warper [waarover ik eerder al eens blogde], an online tool suite for creating interactive historical maps. These rectified maps are then passed through a new computer vision process devised by NYPL Labs called the Map Vectorizer, which recognizes building footprints and converts them into machine-readable shape files (think of it like OCR, but for maps).

This is a big leap forward in the work of digitizing old maps. Until now, feature extraction has been done manually by staff and volunteers, tracing each individual building footprint painstakingly by hand. This is a difficult task, usually requiring on-site training, and so it can take months or years to complete a single atlas. The Vectorizer, however, can crunch through an entire borough map in a matter of hours. The data's not perfect, but it's good enough to start figuring out easier, crowd-friendly tasks for validating and correcting it (like the yes/no/fix process at the center of this app). And all of that public input can then be used to refine and improve the Vectorizer process. Human-computer collaboration!

De app maakt duidelijk, dat hele complexe taken vaak bestaan uit een heleboel hele simpele taken. En eentje daarvan, daar kun je ze in New York bij helpen. Onder het motto "kill time, make history" (prachtig toch!) krijg je een kaart voor je neus met daarop een door de computer overgetekend perceel op de stadsplattegrond van New York. En drie knoppen: yes (als het perceel goed is herkend), no (als het niet om een perceel gaat) en fix (als iemand handmatig het werk van de computer moet corrigeren). Geen login of niks. Gewoon simpel. Gewoon even proberen dus. Of check eerst de tutorial.

Maar niet te precies hoor, "don't let perfect be the enemy of good." Laat dus niet iedere scheve pixel tot een fix leiden. En als de computer er een keer een echte mess van heeft gemaakt, dan "laugh at the poor computer and move on." Kijk trouwens vooral niet naar de voortgangskaart - een plattegrond van New York waarop je de door jou verwerkte percelen kunt zien - want dat is niet goed voor de motivatie...

Tot slot
Jaarlijks moet ik nog wel een paar keer mensen uitleggen waarom we op de website van het BHIC tutoyeren. Dat probleem hebben ze in het Engels al niet. En persoonlijk heb ik verder een groot een zwak voor de vaak lekker informele tone of voice die in veel Engelstalige crowdsourcingsprojecten en op websites wordt gehanteerd. Iets voor ons. Alsof het gewoon leuk is!

But enough yapping. Let's inspect some buildings!

Gerelateerd leesvoer
- Kaarten georefereren in New York
- Goed genoeg is ruim voldoende
- Kaarten maken, vergelijken delen met kaart.cc

De ezels van Sittard (of hoe archivarissen rebels kunnen zijn) #kvan12

Tijdens iedere editie van de KVAN-dagen ontdek je wel een parel. En afgelopen keer was dat 't AEZEL projek waarover Peer Boselie (Euregionaal Historisch Centrum Sittard-Geleen) enthousiast en met humor vertelde.

Het project gaat uit van de premissie dat mensen met name twee zaken interessant vinden als het om geschiedenis gaat: hun familie en hun huis, wijk, dorp, stad... In het Aezelprojek gaat het dan ook concreet om een koppeling van bewonings- en bewonersgeschiedenis. Een huis is immers maar een lege huls zonder de verhalen van de bewoners, en het woord bewoner gaat uit van een huis als context.
Bron: programmaboekje KVAN-dagen

Vrijwilligers namen het initiatief, het archief is gaan omarmen, faciliteren en uitbreiden, en musea en bibliotheken werken ermee samen. Met behulp van simpele ("maar correcte") formats worden historische gegevens, foto's, films, geluiden en museale objecten in een grote database gezet, die maandelijks verder gevuld raakt met tienduizenden extra feiten en koppelingen daartussen.

Bastion
Basis is een gescande en gevectoriseerde kadastrale kaart, die gelegd is over Google Maps. Klikken op percelen geeft informatie over het perceel en de eigenaren, klikken op namen geeft stamboominformatie, klikken daarop geeft geboorteaktes, maar ook foto's en wat al niet meer.

Het belang van het project is al meermaals aangetoond, bijvoorbeeld op momenten dat geadviseerd kon worden om op bepaalde punten juist wel of niet door de gemeente te laten graven in de grond. Maar denk ook aan het koppelen van andere omgevingsinformatie aan de kaart, of het belang voor de BAG. Het visueel maken van alle gekoppelde gegevens op een kaart geeft ook weer nieuwe historische inzichten. Zo werden in Sittard de contouren van een nooit aangelegd bastion duidelijk, of kon de ouderdom van een straatweg worden vastgesteld.

Stapje verder: andere vrijwilligers zijn begonnen met het driedimensionaliseren van alle platte informatie: in AutoCAD en tegenwoordig in SketchUp (dat blijkbaar inmiddels door Google is verkocht) wordt gebouw voor gebouw heel Sittard in 3D nagebouwd. Prachtig! Zie vooral de slides van Peer voor plaatjes.

Rebels
Helaas is al dit moois nog niet online te bewonderen. Niet alleen omdat het geld er nog niet voor is, maar vooral omdat de organisatie alle gebruikersinteractie nog niet aan zou kunnen. Voor de nabije toekomst wordt bekeken of Erfgoed op de Kaart een (betaalbare) oplossing kan bieden. Dat betaalbare zit hem dan vooral in de vele 'lagen' waaruit het project in Sittard (en steeds meer omliggende dorpen en steden) bestaat: zo wil Peer binnenkort een 'armoedelaag' beginnen.

Een heerlijk project! Kleine organisatie, beperkte middelen, pragmatische aanpak. Subsidieverzoeken werden herhaaldelijk afgewezen (misschien maar goed ook!) wat leidde tot een eigenwijze, eigen start. Door gebruik te maken van open source software en zo'n 60 vrijwilligers die willen ontwikkelen en vullen, blijven de kosten laag. Veel met weinig. Gewoon doen, daarna bedenken.

Een project als dit doet de rebel in iedere archivaris ontwaken...

Aanbevolen leesvoer
- Het waren twee fantastische dagen!
- Driedimensionaal Dom

Het nut van Twitter?

Tja, zelf ben ik een tijdje afgestapt van het twitteren, maar dat wil niet zeggen dat ik het niet nuttig vind.

Dat het namelijk erg handig is voor onze beroepsgroep merkte ik vandaag wel weer, toen ik via-via deze tweet van WatWasWaar tegenkwam... over het BHIC nog wel! Voor de zekerheid hebben ze diezelfde tweet in een iets andere vorm nog twee keer herhaald.

Maar klik dus even door, voor de gevectoriseerde kaarten van veertien Brabantse plaatsen, inclusief perceelinformatie uit 1832!

Nou ja, ik hoef natuurlijk niet álles te weten wat we op het BHIC doen, maar dit stukje kennis had ik toch wel tof gevonden... Ook leuk voor de studiezaalcollega's! :-)

Plaatje