Kunst van kisten: dit zijn de Rijkswachters

Het Rijksmuseum is alweer een hele tijd open na een lange verbouwing, maar ik ben er nog altijd niet geweest. Bepaald een gemis en een schande, ik weet het... Als goedmakertje blog ik daarom nu over de Rijkswachters naar aanleiding van een flyer daarover die al een tijdje op mijn bureau rondzwerft. Van de website:

De Rijkswachters hebben jarenlang de kunstschatten van het Rijksmuseum beschermd en hebben met hen de hele wereld rondgereisd. Het Rijksmuseum is weer open en nu zijn de transportkisten waaruit deze Rijkswachters zijn gemaakt, niet meer nodig. De transportkisten krijgen zo een nieuw leven. Iedere Rijkswachter heeft een ander verhaal. En jij, de nieuwe eigenaar, kan uitzoeken welke kunstschat deze Rijkswachter heeft beschermd. Voer het nummer van jouw Rijkswachter in en ontdek welke kunstschat er door deze Rijkswachter veilig was opgeborgen toen het Rijksmuseum werd verbouwd.

Je krijgt zo'n robot niet voor niks, maar voor een bedrag tussen de 35 en 325 euro. Voor dat laatste geld krijg je dan wel een flinke vriend van 90 cm hoog, met twee lampen als ogen, een schakelaar op zijn kop, een kastje als buik en armen die bij de schouder kunnen worden bewogen. In Den Bosch zijn ze ook te koop, maar ik sla even over.

Geniaal idee om op deze slimme manier afval, erfgoed en een goed verhaal met elkaar te verbinden en zo je publiek betrokken te laten zijn bij je instelling. Een museale beleving verpakt als robot. Goed bedacht, goed uitgevoerd. Hebben wij nog oude archiefdozen staan?

The Making of De Rijkswachters - Het houten leger van het Rijksmuseum

Gerelateerd leesvoer
- Mijn digitale foto in het fysieke Carnegie Museum of Art
- Opengescheurde archiefdoos in Emmen
- Een robot die werkt op koffie

Sluit een bondje met de archivaris

Afgelopen vrijdag 4 oktober werd het nieuwe depotgebouw van Regionaal Archief Alkmaar officieel geopend. Die opening werd behalve met de nodige toespraakjes ook opgeluisterd door Ad van Liempt, die sprak over archiefonderzoek en de populariteit van geschiedenis onder een breed publiek. Een bevlogen en ervaren auteur, journalist en programmamaker, die de ene leuke anekdote na de andere over zijn publiek wist uit te strooien.

Geschiedenis als nieuws
Als succesfactoren voor de toegenomen belangstelling voor geschiedenis noemde hij als eerste de toegenomen behoefte van mensen aan authenticiteit en de welbekende 'historische sensatie'. Een tweede reden is volgens hem de terugkeer van narrativiteit in de geschiedschrijving, ofwel 'het verhaal mag weer'. En tot slot de groeiende behoefte aan representatie van een 'tweede versie' van de geschiedenis. Dit in tegenstelling tot de 'eerste versie', de versie van krant en televisie, het 'nieuws'. Nadien komt er méér informatie (meer bronnen) beschikbaar en zijn mensen meer bereid om over gebeurtenissen te praten. Er komt tijd voor nuance, diepgang en reflectie.

Met Andere Tijden wordt steeds geprobeerd bij de actualiteit aan te haken en eigenlijk zelfs om 'nieuws te maken', wat natuurlijk een beetje paradoxaal is. Maar af en toe stond geschiedenis de volgende dag inderdaad op de voorpagina. Een blad als Historisch Nieuwsblad en een radioprogramma als OVT hebben meegelift op het succes van Andere Tijden en de belangstelling voor geschiedenis. En hebben het effect van deze golf aan aandacht op hun beurt ook weer versterkt.

Bondje met de archivaris
Als tip voor journalisten en studenten hield Ad van Liempt ze voor: sluit een bondje met de archivaris in plaats van zelf te gaan zoeken. Zij zijn de specialisten op het gebied van hun archieven en het zoeken daarin. Ad wist ter ondersteuning van zijn tip menig voorbeeld uit eigen praktijk op te lepelen, waar uiteindelijk een archivaris de 'aangever' bleek van een 'historische sensatie'. Of ik het met die tip volledig eens ben, dat denk ik desondanks niet, maar het is fijn dat iemand zo'n groot vertrouwen in de kwaliteiten van ons archivarissen stelt.

Nog een tip voor archivarissen zelf: betrek jeugd en jongeren bij je werk. Zij zijn doorgaans beter 'bij de tijd' en handiger met allerlei nieuwe media. Maak daar gebruik van.

Ad brak tot slot een lans voor de archiefdienst als de centrale motor achter, het centrum voor geschiedbeoefening en -beleving. Ik vertaal het maar een beetje als het archief als makerspace. En daar ben ik het mee eens.

Een onderhoudend verhaal. Geen nieuws gehoord, maar goed om te horen.

Stuk van het Jaar
Ook goed om te horen: zowel in de praatjes van de directeur van het archief, de burgemeester van de stad en de gedeputeerde van de provincie, werd uitgebreid reclame gemaakt voor de verkiezing Stuk van het Jaar. Da's een actie die duidelijk landelijk scoort. Zónder dure marketingcampagne, maar mét een goed idee en veel enthousiasme.

Als slotstuk van de opening werd een kunstwerk onthuld, getiteld 'in stilte stroomt de tijd', gemaakt door de kunstenaar Stanislaw Lewkowicz. Een klok die symbolisch de tijd, het leven wegtikt en tegelijkertijd documenteert. Erg vrolijk werd ik er niet van, maar ik vind het ook wel weer mooi, zo bij het archief.

Kortom: goed bezig, daar in Alkmaar! De publieksruimten en het depot zagen er prima uit. En de belangstelling tijdens de hieropvolgende open dag is enorm gebleken.

Dank voor de uitnodiging.

Gerelateerd leesvoer
- Over het kopen van een huis en het belanden in een archief
- Opengescheurde archiefdoos in Emmen

Foto: nieuw depotgebouw in Alkmaar (bron: Facebook-pagina van het archief)

Hoe kinderen fantaseren over kunst

Kinderboekenschrijfster Lydia Rood bedacht samen met het Kröller-Müller Museum het experiment 10 Topstukken – 1001 Verhalen. Daarin verzamelt het museum zoveel mogelijk verhalen van kinderen van 7 t/m 12 jaar, alleen of in klasverband, geïnspireerd door bekende kunstwerken uit de collectie.

Rode lijn in de tentoonstelling is de raamvertelling De jongen met het doosje. Tot 1 september 2013 zal de tentoonstelling elke twee weken een stukje 'groeien' met nieuwe avonturen, geschreven en getekend door kinderen, waarvoor Lydia Rood talloze aanknopingspunten bedacht bij de kunstwerken en fragmenten daaruit.

Dat de museumzalen steeds voller komen te hangen is ook op de website te volgen, zoals in de zaal waar het prachtige Het transport der kolonialen hangt: ondertussen in het museum

Sommige kinderen hebben een tekening gemaakt, anderen een gedichtje of een verhaal. Ik vind het een hele leuke poging om kinderen op een creatieve manier te laten kijken naar kunst en te bedenken wat voor verhaal er achter een kunstwerk kan steken, en achter de personen en gebeurtenissen die daarop te zien zijn.

Iets voor een archiefproject? Om bij archiefstukken, die in de regel ook maar een fragment van een verhaal vertellen, door kinderen het hele verhaal te laten fantaseren?

Aanbevolen leesvoer
- Mijn digitale foto in het fysieke Carnegie Museum of Art
- Transcriberen voor kinderen

Foto: lees bijvoorbeeld wat de 10-jarige Sammy schreef bij dit fragment uit Het transport

Opengescheurde archiefdoos in Emmen

Gisteren wees Peter me op de blog van Marleen waar ze foto's had geplaatst van een bijzonder oorlogsmonument in Emmen: Opengescheurde archiefdoos, ontworpen door Kees van Renssen, geplaatst in 1985. Met de opengescheurde archiefdoos wilde Van Renssen symboliseren dat er in archieven nog vele stukken bewaard zijn gebleven die herinneren aan de Tweede Wereldoorlog. Die stukken wilde hij aan de vergetelheid ontrukken:

De wanden zijn voorzien van fragmenten van archiefstukken van de gemeente Emmen uit de periode ’40-’45. Aan de achterkant is de muur voorzien van donkere tegels rond de scheur, die samen een V-teken vormen. Verder zijn er afbeeldingen van een tank, van handgeschreven teksten en gedrukte woorden en cijfers in de keramiektegels verwerkt. Ook is de tekst: ‘Dit nooit meer’ is te lezen.

Het monument staat op de plek waar vroeger het oude gemeentehuis stond, met het toenmalige gemeentearchief.

En dat ook versteend archief niet aan restauratie ontkomt, blijkt uit een bericht van de Zuidoosthoeker in 2012.

Ik vind het erg bijzonder. Archieven zijn van papier, maar gaan over mensen.

(En voor boekenliefhebbers: bij de bibliotheek van Gieten kun je van Van Renssen deze stapel aantreffen.)

Aanbevolen leesvoer
- Gelezen: Bettina Drion - Porselein
- Straatkunst in drie dimensies

Foto: Richard Broekhuijzen/Wikimedia Commons

Een kok als cadeau

Gisteren verraste Wilma mij met een kok als cadeau. Het is een beeld uit de serie Profisti van de kunstenaars Fons van Dommelen (onder andere werkzaam geweest als cartoonist) en Ed van Rosmalen:

In the Profisti figurines the Parastone artists Fons van Dommelen and Ed van Rosmalen tried to capture the spirit of the real professional, the true tradesman, the genuine craftsman: preoccupied, sometimes chaotic, but always fully dedicated.

Beide mannen zijn verbonden aan Parastone in Den Bosch, een bedrijf met een lange traditie in restauratie en creatie van kunst, voornamelijk sculpturen. Het bekendst van Parastone zijn de driedimensionale interpretaties van figuren die voorkomen op schilderijen van Jeroen Bosch. Ze maken deel uit van een serie museumbeelden, genaamd Mouseion, waarin ook figuren zijn opgenomen uit schilderijen van bijvoorbeeld Breugel en Dali.

Meer informatie over Profisti, anders dan wat ik hierboven uit het foldertje haalde, vind ik vooralsnog niet. Maar Parastone blijkt ook de Nederlandse distributeur te zijn van The Comic Art of Guillermo Forchino en daar lijkt de serie Profisti duidelijk door geïnspireerd. Allemaal grappige karakters die zo uit een stripboek lijken te zijn weggewandeld (of vaak gereden). Overigens verklaarde de Parijse kunstenaar Forchino tijdens een interview op zijn beurt weer hevig geïnspireerd te zijn door de schilderijen van Jeroen Bosch, en dan vooral door de expressieve gezichten van alle figuren. Het bekijken van zijn werk is in ieder geval de moeite waard.

Als je de beelden van Profisti en Forchino eens in het echt wilt zien, dan kun je onder andere terecht bij Jos van Rosmalen (familie van Ed?) in Den Bosch. Of bij mij voor het keukenraam, voor de kok.

Wilma, bedankt! Er komt steeds méér vrolijkheid in ons huis. :-)

Een website die naar je knipoogt

Deze weken staan voor mij grotendeels in het teken van de bouw van de nieuwe website van het BHIC. Daarbij staat de verleiding centraal: hoe verleid je mensen tot het ontdekken van verhalen, hoe verleid je ze tot het reageren daarop en het zelf schrijven daarvan? Hoe verleid je mensen tot het insturen van foto's of het deelnemen aan een forum? Enzovoort.

Daarbij moet ik steeds denken aan een knipoog. Een van de meest subtiele vormen van lichaamstaal. En eentje die in veel gevallen je aandacht maximaal weet te trekken, je zelfs verleidt tot actie.

Cinemagraphs
Van cinemagraphs had ik nog nooit gehoord, maar via inspiratiepost.nl leerde ik deze tot kunst verheven animated gifs kennen:

Je ziet een foto, een stilstaand beeld, maar dan beweegt er iets, een onderdeel. Een opwaaiende jurk, een haarlok. Een geïsoleerde beweging is het, maar daarmee een die je volle aandacht trekt, je het beeld in zuigt en je dwingt tot focussen.

Het Amerikaanse kunstenaarsduo Jamie Beck (fotograaf) en Kevin Burg (videokunstenaar) is verantwoordelijk voor de revival van deze techniek. Zij bedachten ook de naam ‘cinemagraphs’. Zoals ze het zelf zeggen:

A Cinemagraph is an image that contains within itself a living moment that allows a glimpse of time to be experienced and preserved endlessly.

The best way to capture a moment in time or create a true living portrait in our digital age while embracing our need to communicate visually and share instantly.

Een soort kunstige manier van 'archiveren' dus, maar da's niet het belangrijkste. Dat is namelijk de aandacht die zo'n geïsoleerde beweging trekt, de interesse die wordt opgewekt. Alsof het plaatje af en toe naar je knipoogt.

Een kleine beweging is vaak effectiever dan een grote knop...

Hopelijk lukt dat met onze nieuwe website ook zo goed, dat ie af en toe naar de bezoeker knipoogt. En hem of haar verleidt tot (inter)actie.

Meer schitterende voorbeelden van cinemagraphs vind je op de website van Jamie Beck & Kevin Burg en op CinemagraphCollection.Com.

(Tips via collega Marilou en webdesigner Jeroen)

Gerelateerd
- Human Inside (11 september 2011)
- Thema: Usability

De sterrennacht in multitouch

Sommige schilderijen kunnen keer op keer inspireren en op hun beurt leiden tot nieuwe kunst. De sterrennacht door Vincent van Gogh is een mooi voorbeeld daarvan. Ik liep er in Second Life al eens digitaal doorheen, en vandaag tipte Wilma me een project door de Griekse kunstenaar Petros Vrellis:

The newly interactive "Starry Night" uses a multi-touch touchscreen which allows you to touch the painting and watch it react in real time. The project itself uses 80,000 'particles' which flow around the 1920 x 1080 resolution environment at 30 frames per second. (Bron: The Verge)

Da's techniek. Je kunt dat ook laten voor wat het is. Wat dan overblijft is de mogelijkheid om de schilder te worden in plaats van alleen de toeschouwer. Gewoon ongelofelijk mooi.

Gerelateerd
- Starry, Starry Night (22 juli 2007)

Met je handen

Misschien ben ik de enige grote jongen die het regelmatig doet, maar vaak als ik alleen ben, en ik zie scherp mijn eigen schaduw op de muur, dan gaan m'n handen onwillekeurig beestjes maken. Een vogel, een hond, een soort giraffe, een slak (met m'n hoofd als huisje) en zo meer.

Sommigen gaan een stuk verder in het maken van dieren met hun handen. Of van hun handen. Kunst? In ieder geval mooi. Of toch tenminste apart.

Afbeelding: Hand Shadows to Entertain Kids and Adults (of gewoon goede voorbeelden voor grote jongens zoals ik)

Virtuele remake Metropolis in Second Life

Een paar dagen geleden attendeerde iemand mij op de vertoning van Metropolis in Second Life. Metropolis is van oorsprong een Duitse film van Fritz Lang uit 1927, die destijds veel stof deed opwaaien en een inspiratiebron werd voor talloze science fictionklassiekers.

In Second Life werd de film als het ware nagespeeld in het kader van CARP, het Cybernetic Art Research Project, van een groep genaamd Diabolus Art Space.

Je plantte je digitale pupke in een digitale stoel en vervolgens werd je samen met de rest van het publiek meegenomen door alle delen van het gigantische, nagebouwde decor waar zich alle scenes uit de film afspeelden.

Naast de hoofdrolspelers, gespeeld door avatars van vlees en bloed, werd gebruik gemaakt van talloze robotfiguranten, speciale animaties, gescripte attributen, special effects en bewegende decors. Dit alles werd ondersteund door steeds andere cameraposities, speciaal voor dit project gecomponeerde muziek en allerlei geluidseffecten.

Al met al duurde de voorstelling - ik kreeg een beetje een theatergevoel - een uur. Een mooi voorbeeld van een nieuw soort creativiteit in de virtuele wereld, een nieuwe kunstvorm misschien wel. Het kan nog lang niet op tegen een echt avondje theater, maar bijzonder is het wel!

Via YouTube kun je de hele voorstelling in vier delen ook nu nog bekijken, maar in het echt was het mooier hoor! ;-)

Desondanks laat het project ook de beperkingen van Second Life duidelijk zien. Op Flickr vind je scenes uit de echte en de virtuele versie naast mekaar - acteren in de virtuele wereld blijft toch redelijk onmogelijk. Maar deze week zag ik een dappere en knappe poging daartoe!

Starry, Starry Night.. / Starry, Starry Night..

For English translation, please see the blue text below

Een beetje off topic deze keer.. en een paar dagen te laat.. maar ik dacht het me gedurende de vakantie te kunnen veroorloven. ;-)

In een eerder bericht schreef ik over de sim Virtual Starry Night in Second Life (SL), waar je driedimensionaal door schilderijen van Vincent van Gogh kunt wandelen. De sim is sinds kort uitgebreid en verplaatst naar een nieuwe locatie. De moeite van een herhaald bezoek meer dan waard!

Langs verschillende wegen kreeg ik nog meer moois aangereikt rond dat bekende schilderij van Van Gogh.

Kunstig..
Als ik in SL rondwandel, dan kom ik veel verschillende mensen tegen. Het lijkt erop dat deze mensen geen werkelijke afspiegeling vormen van de eigenlijke maatschappij. Ik ontmoet daarvoor te veel mensen met een sterk technische achtergrond, onevenredig veel mensen met visie en vooral veel creatieve geesten.. kunstenaars ook.

Wat dat laatste betreft, is er in SL een grote groep mensen die zich bezighoudt met machinima. Dat zijn in dit geval films gemaakt in en over SL, waarbij gebruik wordt gemaakt van technieken die SL biedt. Door middel van scripts bewegende camera's, objecten die zorgen voor lichteffecten enzovoort. Sommigen gaan daarbij heel professioneel te werk, hebben storyboards en filmen precies zo, naar hun ideeën.

Om de een of andere reden kan ik zelf geen filmpjes schieten, maar daar heeft Robbie Dingo geen last van. Bekijk hier zijn YouTube-profiel met voorbeelden van zijn werk. Hij is waarschijnlijk een van de bekendste makers van machinima in SL.. en een van de beste.

Watch the World
Het moois dat ik kreeg aangereikt was een film van Robbie, geïnspireerd op het schilderij De Sterrennacht van Van Gogh. Van Robbie's blog is een versie in hoge resolutie van de film te downloaden, maar hieronder staat de YouTube-versie. Ook al mooi..

Robbie heeft gemaakt wat hij wilde, namelijk een wandeling door het schilderij wat hij als het mooiste beschouwt. Het daarvoor in SL nagebouwde dorp is weer verwijderd, want, zo zegt hij, de film is bedoeld als het eindproduct, niet het dorp, het schilderij zelf.

In een aanvullende film gebruikt hij nog wel beelden van het dorp die de oorspronkelijke film niet haalden, omdat veel mensen het zo jammer vonden nooit meer door dat dorp te kunnen lopen. Een beetje zoals die Amerikaanse spookstadjes, die als decor voor westerns werden gebruikt of zo.. of zelfs speciaal als decor werden gebouwd.

..en kunst
Zelf was ik erg onder de indruk van deze film. Heel mooi, indrukwekkend gedaan. De beelden, de muziek (Don McLeans Vincent, ook wel bekend als Starry, Starry Night)... Robbie vermaakt het fenomeen machinima tot nieuwe kunstvorm.

Ik weet het, het heeft niks met archieven, bibliotheken, inlichtingenwerk of internationaal gebeuren te maken.. maar ik wilde je dit toch maar meegeven.

ENGLISH TRANSLATION

A little bit off topic this time.. and a few days late.. but I thought I could do so anyway during my vacation. ;-)

In one of my earlier entries I wrote about the sim called Virtual Starry Night in Second Life (SL), where you could walk in a three dimensional way through paintings by Vincent van Gogh. Recently this sim has been extended and moved to a new location. More than worth visiting!

Through different routes I was notified about more nice things around that famous painting by Van Gogh

Artistic..
While wandering around in SL, I meet many different people. It seems like these people are hardly mirroring actual society. For that I meet way too many people with a strong technical background, a disproportionate number of people with a vision and especially lots of creative minds.. artists also.

As far as those last are concerned, in SL there is a big group of people that works on machinima. In this case these are movies that were filmed in and about SL, for which techniques are used that are available in-world. By ways of script controlled camera's, objects that take care of light effects and so on. Some are very professional while working on this, even have storyboards and film exactly as their idea's are.

For some reason I can't film any movie myself, but for sure Robbie Dingo doesn't have that same problem. Check out his YouTube-profile here, with some examples of his work. Probably he is one of the most well-know developers of machinima in SL.. and one of the best.

Watch the world
The nice thing that I had been notified of, was one of Robbie's movies, inspired by the painting The Starry Night by Van Gogh. From Robbie's blog one can download a high resolution version of this movie, but below is the YouTube-version. Nice already..

Robbie filmed what he wanted to do, which is to walk through the painting that he feels is the best. The village in the painting that had been rebuilt for that in SL, had been deleted after the filming. Because, so says Robbie, the movie is meant to be the final product, not the village from the painting itself.

In a supplementary movie he uses some of the scenes that were cut out from the original movie though, because many people were sad that they had missed the chance to walk through the village themselves. Seems to me like those American ghost towns, that were used as decoration in western movies or something like that.. or were even built especially as decoration.

..and art
I was very impressed by this movie. Very nicely, amazingly done. The images, the music (Don McLeans Vincent, also known as Starry, Starry Night)... Robbie really made a new art form from machinima.

I know, this has got nothing to do at all with archives, libraries, reference work or international things.. but I wanted to give you this anyway.