The visual Annotation Tool in Itinera Nova

De komende blogs doen verslag van het colloquium "Tools, People and History" dat op 25 en 26 april plaatsvond in Leuven. Aanleiding was het project Itinera Nova van het Stadsarchief Leuven waarin het archief van de Leuvense schepenbank digitaal toegankelijk gemaakt wordt.

André Streicher

André Streicher van de Universiteit van Keulen werkt aan de nieuwe annotatietool van het Itinera Nova transcriptieplatform. Voordat hij echter aan het demonstreren daarvan toekwam, werden we 'getrakteerd' op een theoretische verhandeling over het fenomeen van annotaties, ook wel tags, korte tekstjes of tekeningetjes, gerelateerd aan specifieke locaties in een document.

Binnen Itinera Nova worden de Middelnederlandse aktes volledig getranscribeerd, maar voor de Latijnse aktes is dat eigenlijk onmogelijk. Voor die aktes wordt daarom gebruik gemaakt van annotaties, die samen een doorzoekbare index vormen op personen, beroepen, plaatsen en nog enkele andere categorieën.

De annotatiefunctie is gebaseerd op de software achter het Virtual German Charter Network en het Monasterium Collaborative Archive, beide Duitse projecten waarin oorkonden digitaal toegankelijk gemaakt worden.

Annotaties binnen Itinera Nova kunnen privé (alleen zichtbaar voor de gebruiker zelf) of publiek (voor iedereen zichtbaar) worden gemaakt. Nadat een stukje van een document is geselecteerd, wordt een categorie voor de tag opgegeven en de inhoud van de annotatie, vaak een transcriptie van bijvoorbeeld een persoonsnaam. De metadata wordt opgeslagen volgens de richtlijnen van TEI.

Dezelfde annotatie kan aan meerdere locaties in een document worden gekoppeld. Iedere gebruiker kan een overzicht weergeven van alle door hem of haar toegevoegde annotaties. Een toegevoegde annotatie wordt eerst 'voorgelegd' aan de moderator, die de annotatie moeten goedkeuren of, met feedback, terug neerleggen bij de gebruiker. Nadat de annotatie is goedgekeurd, wordt hij (in het geval van een publieke annotatie) voor iedereen zichtbaar. Andere gebruikers kunnen nog wel reageren op een annotatie, bijvoorbeeld als ze deze onjuist achten, en een melding daarvan komt wederom bij de moderator terecht.

Door middel van de annotatietool wordt het mogelijk aktes toegankelijk te maken zonder de volledige akte te transcriberen.

Maar net als bij het transcriberen is de moderatiefunctie ook hier wel enorm sterk aanwezig. Op mijn vraag of er misschien ervaring was opgedaan met annoteren door 'anonieme' (niet-geregistreerde) gebruikers (of welke andere meer 'open' vorm dan ook) kwam als antwoord dat dit niet is geprobeerd. Er is eigenlijk bij voorbaat al voor de zwaarst gemodereerde werkvorm gekozen, hoe dan ook. De kwaliteit van de toegang mag blijkbaar op geen enkele manier 'risico' lopen. Ik betwijfel eerlijk gezegd dan ook of een meer open werkwijze sowieso wel is overwogen.

Cantal
Door deze presentatie moest ik direct terugdenken aan de presentatie van archivaris-directeur Edouard Bouyé tijdens het Offene Archive congres in Speyer, Duitsland, die de website van zijn Archives départementales du Cantal in Frankrijk demonstreerde. Op die website mag echt iedereen annoteren en het archief had er ook bewust voor gekozen om die functie zo open mogelijk aan te vangen. Toegevoegde tags zijn meteen zichtbaar en vindbaar maar een moderator krijgt nog wel een seintje dat een nieuwe tag is toegevoegd. Het aantal fouten in of onzin tussen de toegevoegde tags bleek echter uitermate laag en bovendien kunnen gebruikers ook op reeds toegevoegde tags reageren. Inmiddels zijn er al meer dan 600.000 tags toegevoegd.

Het lijkt me dat ze in Leuven toch lering kunnen trekken uit deze Franse ervaring. Het toegankelijk maken van de aktes zal misschien vele malen sneller gaan indien een minder gesloten werkopzet wordt gekozen. Zeker in het geval van Latijnse aktes, waarvoor de benodigde talenkennis toch niet altijd lokaal aanwezig zal zijn. En ach, als het in Leuven niet goed werkt, dan kun je altijd de boel weer op slot gooien...

Kortom
Tot slot, André was op dit moment aan het experimenteren met HTML 5 waarmee het mogelijk is om naast rechthoekige selecties ook annotaties te koppelen aan polygonen. Vooral voor het annoteren van foto's is dit natuurlijk erg bruikbaar.

Al met al vooral een interessant tweede deel van de presentatie, alhoewel ik vraagtekens blijf zetten bij de enorme geslotenheid van de gekozen manier van werken. Ik denk dat ze zichzelf in Leuven tekort doen, al denk ik niet dat ze dit zelf zo ervaren.

Gerelateerd verslag
- Prof. Dr. Manfred Thaller, Development of the database, the website and the online transcription platform of Itinera Nova

Afbeelding: voorbeeld van annotaties

Waarom taggers taggen en of hun tags altijd bruikbaar zijn

Vandaag las ik het artikel Understanding Why Users Tag: A Survey of Tagging Motivation Literature and Results from an Empirical Study waarin de auteurs op soms wiskundige wijze onderzoeken hoe de motivatie van taggers achter het taggen is te meten, in hoeverre die motivatie verschilt tussen en binnen verschillende tagging systemen en tot slot hoe de motivatie achter het taggen invloed heeft op de bruikbaarheid van de tags. Om tot antwoorden te komen is niet alleen literatuur bestudeerd, maar zijn ook de tags van zo'n 4.000 gebruikers over 7 verschillende tagging platformen geanalyseerd. Denk aan Delicious, Flickr en zo meer.

Categorizers en describers
In het artikel wordt een onderscheid gemaakt tussen categorizers en describers.

Categorizers zijn taggers die een persoonlijke navigatiehulp willen bouwen en onderhouden bij items in een collectie of verzameling. Hun set van gebruikte en te gebruiken tags is beperkt van aantal en de inhoud is bepaald stabiel. Iedere tag die wordt toegekend wordt gezien als een investering in de totale structuur van de tags. Het veranderen of doorbreken van deze structuur wordt gezien als kostbaar. Tags worden toegekend aan items wanneer die bepaalde kenmerken gemeenschappelijk hebben. Omdat de tags van categorizers het mentale model van de individuele tagger benaderen, zijn hun tags vooral geschikt om navigatie- en bladerfuncties te ondersteunen.

Describers zijn taggers die een toepasselijke en relevante beschrijving willen geven van items in een collectie. Hun set van tags is vrij open, ongelimiteerd van aantal en de inhoud is redelijk dynamisch. Toegekende tags worden niet gezien als een investering in structuur en het veranderen daarvan wordt dan ook niet gezien als kostbaar. Het doel van taggen is het toekennen van tags die zo goed mogelijk de inhoud van items beschrijven. Omdat daarom de tags van describers de inhoud van items benaderen, zijn hun tags vooral geschikt om zoek- en vindfunctionaliteit te ondersteunen.

In de praktijk worden taggers vaak gemotiveerd door een combinatie van beide.

Op basis van hun analyses concluderen de auteurs dat de motivatie van taggers niet alle tussen verschillende platformen verschilt, maar ook binnen platformen zelf enorm verschilt. Ook concluderen zij dat de motivatie achter het taggen van invloed is op de uiteindelijke folksonomies. Door het nader analyseren van tags in Delicious tonen ze aan dat de overeenstemming over tags onder categorizers beduidend lager is dan de overeenstemming onder describers. Wat zoveel wil zeggen als dat verschillende describers veel vaker aan dezelfde items dezelfde tags toekennen dan verschillende categorizers doen, ondanks hun nogal vrije manier van taggen. Enerzijds misschien paradoxaal, maar anderzijds ook logisch.

Bruikbaarheid van tags en gebruik van tagging functies
Hoe dan ook heeft dit wel enkele belangrijke consequenties, waar het artikel op wijst. Bijvoorbeeld omdat categorizers minder beschrijvende tags toekennen, en omdat er onder hen minder overeenstemming is over de beschrijvende tags die ze toekennen, zijn hun tags minder bruikbaar voor functies als zoeken en het doen van aanbevelingen. In tegendeel eigenlijk.

Om dus de (potentiële) bruikbaarheid van toegekende of toe te kennen tags te kunnen bepalen is inzicht nodig in de achterliggende motivatie van de taggers die deze tags hebben toegekend of toe gaan kennen.

Omdat de manier van taggen enorm verschilt tussen en binnen platformen, moet je daar bij het bouwen van een social tagging platform of functionaliteit rekening mee houden. Als voorbeeld het tijdens het taggen doen van aanbevelingen voor toe te kennen tags: waar categorizers gediend zijn met aanbevelingen vanuit hun eigen structuur, zijn describers juist gediend met aanbevelingen van tags die de inhoud van items het best beschrijven, dus vooral ook tags van andere describers. Het tonen van een tag cloud op basis van je eigen tags stimuleert indirect de groei van het aantal categorizers, met gevolgen voor de bruikbaarheid van de tags voor beschrijvende doeleinden. Het aanbieden van meer geavanceerde zoekinterfaces zou de groei van het aantal describers kunnen stimuleren.

Tot slot
Interessant artikel, zeker als je van wiskundige formules houdt... wat in mijn geval niet zo is. Daarom vind ik het voor mezelf voor nu van voldoende belang om te weten dat de motivatie waarmee iemand tagt van invloed is op de bruikbaarheid van de resulterende tags. En dat je afhankelijk van de motivatie achter het taggen het toekennen van tags kunt (bij)sturen. Goed om daar wat bewuster bij stil te staan en mee om te gaan.

Er zit soms meer achter tags dan je denkt...

Aanbevolen leesvoer
- Het beste komt van buiten
- Wat motiveert de archivaris?

Foto: stukje over private labeling van kruiden en zo

Maak je eigen Metadata Game! En iets over 'critical play'

Tagging games werken verslavend onder het volk en werken goed voor het ontsluiten van collecties. Kijk maar naar Woordentikkertje en zo. Zou mooi zijn als je dit soort spelletjes met je eigen collectie kon maken, zonder het wiel opnieuw te hoeven uitvinden.

Gisteren stuitte ik daarvoor op het mij onbekende Metadata Games:

Metadata Games is an online game system for gathering useful data on photo, audio, and moving image artifacts, enticing those who might not visit archives to explore humanities content while contributing to vital records. Furthermore, the suite enables archivists to gather and analyze information for image archives in novel and possibly unexpected ways.

Because our games are open source, anyone anywhere can edit them and install them--for free!

Dit krijg je ervoor:

• Three tagging games (2 with multi-player option)
• Players can register, select interests, gain points/badges and trust
• Monitor & weight tags according to player expertise and interest
• Track #games, points, and tags given for a given image or player
• Sanitize data via banning mechanisms (by tag, player, IP)
• Restrict access to images by institution (via IP)
• Import images to tag & view tag data in relation to image, image set, player, and game
• Organize images by image set, subject matter, and license
• Export collected data (tags, game, player data) as tab delimited .csv file OR embed tag data into images for export

Als iemand met wat technische kennis wil, dan kan ik wel voor foto's zorgen...

Critical Play
Het brein achter dit project is Mary Flanagan, die zich heeft gespecialiseerd in het fenomeen van spelen, zie ook haar boek Critical Play:

For many players, games are entertainment, diversion, relaxation, fantasy. But what if certain games were something more than this, providing not only outlets for entertainment but a means for creative expression, instruments for conceptual thinking, or tools for social change?

Hieronder een praatje van haar tijdens TEDx Dartmouth in 2010, over zaken als motivatie, gaming en sociale verandering. Interessant!

Aanbevolen leesvoer
- Playing the #metadatamappinggame
- De Leguanen: leerzame erfgoedgame in Breda

Foto: 'critical play' met een poppenkast in Boekel, circa 1950 (BHIC, fotonr. BCBOE-000015)

Alle gebruikersparticipatie nog aan toe!

In november 2011 werd het Citizen Archivist Dashboard van het NARA aangekondigd. Z'n dashboard vond ik toen al een gouden greep. Inmiddels is het dan echt gelanceerd en raakt het steeds beter gevuld met knopjes. Check hier!

Op de startpagina lees je eigenlijk precies waar het om draait:

One Day... All of our records will be online. You can help make it happen.

You can become a citizen archivist - just click one of the options below to get started.

Duidelijk. Zo kun je simpelweg eens beginnen met taggen:

By adding keywords, terms, and labels to a record, you can do your part to help the next person discover that record.

Ook duidelijk. Mooi vind ik dat er vervolgens voor al die citizen archivists steeds een soort spelletje van wordt gemaakt. De te taggen foto's en documenten worden bijvoorbeeld aangeboden in thematische blokken van materiaal die missions worden genoemd, en aan ieder blok is een moeilijkheidsgraad verbonden. Zo is taggen van World War II Posters voor beginners, maar houd je wel van een uitdaging, dan kun je je op deze foto's van de 19e-eeuwse fotograaf William Henry Jackson storten storten. Jammer is dan wel dat het er, nadat je het dashboard verlaat, ineens niet meer als een spelletje aan toegaat. Ook beginners moeten die oorlogsposters namelijk gewoon in de toch wel advanced catalogus taggen.

De tool waar ik het nieuwsgierigst naar was, voor het maken van transcripties, is helaas nog niet af. Maar je kunt al wel wat uitleg en screenshots bekijken. Straks valt er te kiezen uit zo'n 300 te transcriberen documenten waarbij je kunt selecteren op niveau, jaar of bewerkingsstatus. Je werkt met z'n allen samen aan dezelfde transcriptie van een document en kunt daar ook over discussiëren. De wiki way dus. Tot deze module af is, later in 2012, kun je natuurlijk als smaakmakertje nog altijd meehelpen met het transcriberen van NARA-documenten op Wikisource.

De andere knoppen op het dashboard laten weinig nieuws zien of zijn nog niet goed uitgewerkt, dus ik laat ze verder maar buiten beschouwing. Wat dat aangaat doet het dashboard niets meer of minder dan het handig bundelen van alle participatiemogelijkheden die NARA biedt. Maar die bundeling alleen al geeft veel meerwaarde, in mijn ogen.

Kortom
Vooral sterk vind ik dat het dashboard in korte en krachtige taal duidelijk maakt hoe je door een tag te plaatsen, een transcriptie te maken of wat dan ook te doen, meehelpt bij het (beter) toegankelijk maken van archieven. Ook vind ik sterk dat er via een soort spelniveau's keuzemogelijkheden zijn, zodat iedereen het gevoel krijgt direct een zinvolle bijdrage te kunnen leveren. Tot slot vind ik de afgebakende missions ook goed bedacht. Daardoor krijg je het idee dat je niet aan een mission impossible begint; het zijn overzichtelijke taken. Duidelijk en laagdrempelig dus, met steeds een duidelijke call to action om aan nobele zaak bij te dragen.

Gerelateerd
- Faciliteren van burger-archivarissen (of wie dan ook) (3 juli 2010)
- Zo kan het ook: Wikipedian In Residence (6 juni 2011)
- Het semantisch web tag voor tag (9 juli 2011)
- Geven en krijgen (5 september 2011)

Foto: Bundle of Bunnies

Gouden greep: Citizen Archivist Dashboard

De laatste dagen vlogen er wat tweets en mails langs me heen over het bericht op Nextgov dat de Amerikaanse National Archives een Citizen Archivist Dashboard lanceert, ergens in december.

Over de term citizen archivist heb ik het al eerder gehad. Ik blijf het een gekke benaming vinden voor wat wij gewoon onderzoekers, vrijwilligers en crowdsourcing noemen. Maar de kracht van die term is tegelijkertijd wel dat het een paraplu biedt waaronder iedereen kan schuilen en die veel mensen - zeker de citizen archivists zelf - waarschijnlijk een gevoel van waardering geeft. Dat scoort al direct punten.

In een presentatie van Pamela Wright (Chief Digital Access Strategist) zie je de ideeën achter en enkele plaatjes voor het dashboard.

Het nieuwe zit hem er voor mij in dat er op de website van de NARA een centrale plek komt voor alle (bestaande en nieuwe) mogelijkheden tot gebruikersparticipatie. Voorbeelden zijn het taggen van foto's en documenten (waarover ik hier al blogde) en het schrijven van artikelen bij diezelfde foto's en documenten. Dat laatste sluit aan bij het project Wikipedian in Residence (waarover ik hier al blogde).

Maar het dashboard zal ook een transcribeermodule bevatten én via een andere knop wordt gevraagd om je foto's te uploaden die je van archiefdocumenten hebt gemaakt. Een soort Van Papier Naar Digitaal, maar dan op de archiefwebsite zelf.

Hoe dan ook, de mogelijkheden op zich zijn beslist niet allemaal nieuw. Het aanbieden daarvan via een dashboard vind ik echter een gouden greep.

Afbeelding: dashboard van een SAAB, zolang het nog bestaat

Het semantisch web tag voor tag #fmtc

Het toekennen van tags of labels is nog steeds de meest vrije, simpele en laagdrempelige manier voor de crowds om jouw toegangen inhoudelijk te verrijken. We zouden het allemaal veel vaker moeten gebruiken, maar goed, verder dan een stilgevallen pilot is het op het BHIC ook nog niet gekomen.

Gisteren las ik op NARAtions dat je als gebruiker van de catalogus van NARA, het Amerikaanse Nationaal Archief, nu ook tags kunt toevoegen aan documenten in de collectie. Mooi! Helaas nog wel alleen voor geregistreerde gebruikers en zelfs dan nog worden je tags eerst gescreend. In een reactie op de weblog heb ik naar de achtergrond van die keuze gevraagd, maar in de FAQ lichten ze die al gedeeltelijk toe: ze willen simpelweg geen anonieme user generated content, maar alleen tags waarvoor iemand zogezegd verantwoordelijk gehouden kan worden. Je account zal trouwens later tot een heus profiel worden uitgebreid, een beetje zoals ons Nationaal Archief gahetNA nu al heeft. Maar het blijft toch een leuke optie. Een voorbeeld van de nieuwe functionaliteit vind je bij deze brief uit 1861.

Nóg veel interessanter vond ik de eerste reactie op die blogpost, waarin gevraagd word of machine tags, zoals op Flickr, mogelijk zijn. Flickr, dat trouwens voor NARA de inspiratiebron vormde voor deze nieuwe mogelijkheid in hun catalogus.

Machine tags? Nooit van gehoord!

Ik ben niet zo'n held in dit soort technische dingen, maar bekijk bijvoorbeeld deze foto van zielige kinderen in Californië, gefotografeerd door Dorothea Lange. Onder de tags aan de rechterkant zie je een uitklaplijstje voor de machine tags, waaronder deze: dc:creator=http://nla.gov.au/nla.party-899601

Ziet er dus uit als metadata volgens een Dublin Core-schema, waarmee de maker van het object wordt beschreven, maar de machine tag werkt verder als een doodnormale tag in Flickr. Plak je echter de url uit de tag in de adresbalk van je browser, dan kom je uit bij een record in de database van de National Library of Australia over Dorothea Lange. En dat geeft ook meteen het nut aan van die machine tags boven normale tags: je weet nu wat de relatie is van Dorothea Lange tot de foto (namelijk ze heeft hem gemaakt) en je weet precies over welke Dorothea Lange het gaat (namelijk die van dat record in de personendatabase van de Australische nationale bieb).

Met machine tags maak je dus rijkere tags, tags met metadata zeg maar, waardoor je specifieker kunt zoeken omdat je tags meer betekenis krijgen. Inderdaad spin je door het maken van een machine tag dus een draadje van het semantisch web. Erg interessant! Al gaat het me nog een beetje boven de pet.

Het is goed om over de machine tag challenges te lezen. Ook foto's van ons gahetNA Nationaal Archief hebben trouwens al machine tags toegekend gekregen. Voor de liefhebbers onder ons van linked data!

Update 20 juli 2011

Inmiddels heeft Jill, de Social Media Manager van NARA, geantwoord op mijn vragen (zie de reacties). Tot nu toe hebben ze al 700 tags binnengehengeld. En naast het verwijderen van een aantal tags die duidelijk als test waren bedoeld, zijn er geen andere tags door de 'tagpolitie' tegengehouden.

Interessant is nog dat ze zegt misschien in de toekomst gebruik te willen maken van leden uit de community zelf om tags te monitoren. Daar zijn ze weer: citizen archivists

Het beste komt van buiten

Een van de grote voordelen van sociale media is dat je je digitale klanten leert kennen. Ze ontstijgen het niveau van pageviews en klikpaden, krijgen een gezicht, interesses, vrienden, je kunt ze een berichtje sturen en zo meer. Online profielen bieden in beginsel misschien nog wel meer mogelijkheden dan het moment waarop een klant voor het eerst voor je balie staat.

Op het blog NARAtions verscheen vandaag - inmiddels gisteren - een interview met TVL1970. Achter dat profiel op Flickr gaat Tom schuil, een vrijgezelle vliegtuigfan en bovendien geïnteresseerd in mooie, oude foto's. Tom heeft eigenhandig meer dan 7.000 tags toegekend aan foto's van het NARA op Flickr: The Commons. Ik herhaal: meer dan 7.000 tags. Citizen Archivists noemen ze dat type mensen daar:

A tag on a photograph provides the opportunity to connect a photo (especially the people, places and experiences it captures) to the past and the future. (...) I fear the significance of many photographs is in danger of being lost as time marches on. Providing a tag, to me, is a means of historical preservation. Tags may not have an immediate impact, but I feel that in the digital age they are tangible signposts for those who might seek answers in these photos in the future.

Beter dan Tom kan ik het niet zeggen. Ook voorziet hij dat tagging een rol gaat spelen in toepassingen op het vlak van Augmented Reality:

Combine chronological and textual tagging with geotagging, and the possibilities for utilizing these images becomes exciting. Imagine standing somewhere placing your smartphone in front of you and having a window to the past as photos, images, and information are all overlaid upon your current view.

Mooi! En wat een mooi voorbeeld weer van nerd-sourcing!

Over nerds gesproken - is er een vriendelijke term die recht doet aan het belangrijke werk dat ze verrichten? - op het genealogisch forum van het BHIC zitten er ook een stel. Uit de cijfers over 2010 blijkt dat de topbijdrager maarliefst 201 berichten heeft gepost. En dat zijn vrijwel allemaal antwoorden op vragen van andere forumleden, vragen die anders misschien wel door een medewerker van het BHIC beantwoord hadden moeten worden. Nerd-sourcing in het inlichtingenwerk dus.

De bewuste dame komt niet eens uit Brabant, maar uit Gelderland. De nummer twee plaatste meer dan 120 berichten... en woont in Nieuw-Zeeland. Toch ook een eind buiten Brabant. Op plaats vijf, nog altijd goed voor meer dan 60 berichten, volgt een Engelsman. Eigenlijk ook logisch dat de actiefste forumleden zo vaak van buiten de provincie zijn. Zij profiteren immers het hardst van onze digitale dienstverlening, omdat ze daarop zelf ook veelal aangewezen zijn.

Dus als het om nerd-sourcing gaat, moet je het misschien gewoon ver weg zoeken.

Vlechtjesfan

Dat het BHIC op Flickr is gaan zitten om een nieuw publiek te bereiken, da's bekend. En dat slim (laten) taggen een handige manier is om je collectie voor dat nieuwe publiek te (laten) ontsluiten, da's ook bekend.

Maar soms kom je toch van die verrassende dingen tegen...

Nou ben ik door de jaren heen wel wat gewend geraakt, maar je kunt je voorstellen dat mijn collega's wel even vreemd opkeken toen ze zagen dat een foto van juffrouw Braams van de Wilhelminalaan 19 in Vught, genomen op 30 oktober 1946, door iemand tot favoriet werd gebombardeerd.

De dame in kwestie was al eerder opgevallen door haar uiterlijk, maar blijkbaar raakte de tag vlecht nog aan de interesse van iemand anders. Ene Chotlo houdt blijkbaar enorm van vlechtjes...

Nou ja, nog lang niet zo gek als verzamelaars van paddestoelen of vrouwelijke spierbundels!

Plaatje

DE conferentie 2008: Verrijken, Verhalen, Verbinden

Vindbaarheid voor en door gebruikers
Verrijken, Verhalen, Verbinden: Publieksannotatie van Cultureel Erfgoed (PACE)
Harry van Vliet (PACE)

Ik zei het al eerder: we gebruiken de verkeerde woordjes. Harry van Vliet illustreert dit aan de hand van het schilderij The Innocent Eye Test van Mark Tansey, geschilderd in 1981.

Wat is het eerste woord dat in je opkomt wanneer je dit schilderij ziet? Niet te lang nadenken hè...

Een dikke kans dat als eerste het woord koe in je opkwam, toch? En laat nou net heel het woord koe níet voorkomen in de beschrijving van dit schilderij in de museumdatabase. (Ik kan op dit moment die database nog niet eens terugvinden!)

Van Vliet geeft vervolgens cijfers die de museumwereld betreffen, maar wat hij zegt klopt ook voor archiefdiensten: niet alles in onze collecties is beschreven, niet al die beschrijvingen zijn digitaal, de beschrijvingen díe we digitaal hebben, zijn erg summier en hebben bovendien vooral het beheer van objecten als doel.

Een gebruiker heeft er in ieder geval vaak weinig tot niks aan, als hij wil zoeken naar je objecten. Da's toch triest, eigenlijk, als constatering.

We moeten volgens Van Vliet dan ook onze zoekmachines verbeteren en objecten meer contextualiseren, maar vooral moeten we de klanten hierbij betrekken. Dat kan dan, onder andere, via tagging. Als aanhangend proefproject wordt Ikweetwatditis.nl genoemd, waarover ik al eerder schreef.

Uit de eerste resultaten van dit project blijkt dat de tags die worden toegekend door experts nogal afwijken van die van leken. Dat geloof ik best, alleen is het niet zo sterk dat ze vervolgens geen inzicht hebben in de samenstelling van de groepen experts en leken. Tussen de leken kunnen namelijk best een heleboel experts zitten, door de opzet van de proef.

Tja, dat doet dan toch een beetje af aan de kracht van het gezegde, maar op zich ben ik van zijn gelijk wel overtuigd. Verder niks nieuws. Het voorbeeld van de koe zal ik echter vast nog wel eens gebruiken.

Plaatje

De verkeerde woordjes

Tijdens het symposium Nationaal Archief joins Flickr The Commons ontmoette ik Mettina Veenstra, die deel uitmaakte van het panel van deskundigen. Zij werkte vanuit het Telematica Instituut mee aan een interessant onderzoek naar de effectiviteit van tags waar het gaat om ontsluiten, zoeken en vinden van video's.

Het onderzoek concentreerde zich op de educatieve filmpjeswebsite Teleblik, een website met actuele en historische bronnen uit de archieven van de publieke omroepen en het Polygoon Journaal, online beschikbaar voor het onderwijs.

Download het rapport hier

De samenvatting:

In this article we report on a study that explores the contribution of social tags, professional metadata and automatically generated metadata to the retrieval process. In the tagging phase of the study, 194 participants tagged a total of 115 educational videos. In the search phase, 140 participants searched the video collection for answers to eight questions.

The results show that, in the current context, social tags yield an effective retrieval process, whereas automatically-generated metadata do not. In this study we have found some evidence for the claim that social tagging is effective, because in the retrieval process the same terminology is used as in the process of assigning metadata.

Het is vooral die laatste zin hè? Voor een simpele ziel als mijzelf vertaald staat er dus: "Klanten zoeken op hele andere woordjes dan jullie toekennen, sufferds!"

In de conclusies komt het rapport hier in een duidelijke zin op terug:

The results show that social tags result in an equally effective if not more effective search process than professionally-generated or automatically-generated metadata.

I rest my case. Taggen moet! En gelukkig gaan we daar op het BHIC ook echt mee aan de slag.

Want wij hebben er letterlijk niet de goede woorden voor...

Plaatje

Ik weet wat dit is: social tagging in musea

En op het onderstaande, interessante initiatief werd ik eerder deze week ook nog attent gemaakt:

Weet u wat dit is?
Publieksannotatie van Cultureel Erfgoed is een verkennend project waarbij nieuwe wegen gezocht worden om het (jonge) publiek te betrekken, zowel tijdens het bezoek als ervoor en erna, waar mogelijk zelfs bij het samenstellen en actualiseren van presentaties en collecties.

In dit nationale project werken 5 musea en 3 kennispartijen samen. Het project is gericht op de implementatie van social tagging in de musea, daarbij wordt naar een drietal aspecten gekeken:

• het gebruik door amateur deskundigen,


• de relatie tussen de fysieke collectie en de presentatie van de collectie op Internet,


• en de relaties tussen tagging en digital storytelling.

Het online taggen zal medio september van start gaan. Wil je hiervan op de hoogte worden gehouden? Surf dan even naar www.ikweetwatditis.nl.

Plaatje

Tagging in Vista / Tagging in Vista

For English translation, please see the blue text below

Pas nu ik regelmatiger met Windows Vista werk, komen ook allerlei nieuwigheden bovendrijven. Zo viel het me vandaag ineens op dat ik in Vista tags aan m'n bestandjes kan toevoegen. Zo kan ik allerlei dingen handig terugvinden, dacht ik.. maar na een paar minuten liep ik al tegen wat beperkingen op.

Het taggen werkt namelijk alleen bij documenten van Microsoft Office en jpeg-afbeeldingen, voor zover ik nu overzie. Gewone txt-bestanden kun je bijvoorbeeld niet taggen.. en die gebruik ik nou eenmaal erg graag en vaak.. :-(

Op Lifehacker vond ik vervolgens een artikel waarin een en ander duidelijk wordt uitgelegd, ook rond de inderdaad sterk verbeterde zoekmogelijkheden in Vista.

Jammer dus dat die tagfunctionaliteit maar half is uitgewerkt, maar uit de reacties op Lifehacker haal je wel weer allerlei tips en truuks om de mankementen van Windows te omzeilen! :-)

Plaatje

ENGLISH TRANSLATION

Only now, since I'm getting to use Windows Vista more regularly, all sorts of new things appear at the surface. For example it has been only today when I found out about the option to tag my files in Vista. That way I could find all my things again, so I thought.. but after a couple of minutes already I stumbled upon some limitations.

The tagging only works with documents from Microsoft Office, and jpeg images, as far as I can tell right now. Plain txt files, for example, can't be tagged.. and that is the ones that I use most eagerly and often.. :-(

On Lifehacker I found an article, which explains some of this in a very clear way, as well as explaining something about the new search functionality in Vista, that indeed has been improved a lot.

Too bad that the tag function is only halfway done, but from the comments on Lifehacker you can catch some tips and tricks to work around Windows limitations! :-)

Image

Leuke plaatjes voor de mensen / Nice pictures for the people

For English translation, please see the blue text below

Gisteren hamerde ik er bij die studentes nog op om onze (ahum) collecties vooral open te gooien voor het publiek, om er beschrijvingen en tags aan toe te laten voegen, om ze aan andere dingen te laten koppelen, om ze op een eigen site of blog te laten gebruiken, om ze.. Nou ja, alles eigenlijk.

Goed gevolgd..
En vandaag lees ik in dit bericht op de blog van Jessamyn West dat de Boston Public Library, die sinds kort ook in Flickr is gesprongen, naar aanleiding van reacties op een eerder bericht van Jessamyn, mensen nu ook laat taggen en doen bij hun collectie.

Mooi om te zien hoe ze bij die Bostonse bieb blogs en reacties volgen.. en er ook iets mee doen!

..naar goed voorbeeld
En dat ze gelijk hebben, dat weten ze bij de Library of Congress al een tijdje, want zij zaten al in Flickr. Kijk eventjes hoe mooi het volk hun fotocollectie toegankelijk maakt.

Ik zeg: niet meer over praten, maar gewoon doen dus! :-)

Plaatje

ENGLISH TRANSLATION

Yesterday I still hammered into those students that we need to open up our (ahem) collections for the public, for letting them add descriptions and tags, for letting them link them to other things, for letting them use them on their own site or blog, for letting them.. Oh well, about anything actually.

Well followed..
And today in this post on the blog of Jessamyn West I read that the Boston Public Library, which is recently to be found on Flickr, after following comments on an earlier post of Jessamyn, now also lets people tag and do stuff with their collection.

Good to see that at the Boston library they read blogs and comments.. and actually act upon them!

..a good example
And in that they're right, and already known at the Library of Congress for a little while, because they already were in Flickr. Please check for a moment how wonderful the crowds have made their photo collection accessible.

I say: stop talking about it, and just start doing so! :-)

Image

Heb jij al getagt vandaag?

Een gastpost dit keer, geschreven - of eigenlijk ingetypt - door Marilou, de nieuwste aanwinst van het studiezaalteam van het BHIC.

Marilou kwam als niet-archivaris zomaar op een archiefdienst terecht, werd vervolgens direct in mijn zee rond Zuidland gegooid, ging naar een studiedagje over tagging en werd toen ook nog eens gevraagd - ze is immers journaliste geweest hè - om daar een stukkie over te schrijven..

Het resultaat staat hieronder. Ik vond het sterk, zij te lang.. maar de conclusie staat als een huis. Waarvoor dank! :-)

Heb jij al getagt vandaag?
Ja, taggen (spreek uit tekken) is een werkwoord. En voor je het weet, heb je het stiekem zelf wel eens gedaan, zonder dat je weet wat het is. Taggen kun je vertalen met labelen (is dat trouwens wel Nederlands?).

Doordat je bijvoorbeeld je foto op je Hyvespagina hebt gezet, met daaronder je naam, tag je die foto. Omdat steeds meer mensen hun artikelen, foto's en ander materiaal op internet zetten, wordt er ook steeds meer spul getagt. Alleen houdt iedereen er zijn eigen systeem op na om zaken te omschrijven. En dat maakt het zoeken niet altijd eenvoudig.

Tijd voor een voorbeeld. Stel dat je een foto van je jonge hond op het net zet. Die kun je omschrijven als hond, maar ook als puppy of Max (als-ie zo zou heten).

Met andere woorden: het omschrijven van allerlei materiaal gebeurt niet langer op de manier zoals bibliothecarissen (of erger nog: archivarissen) zouden willen zien.

Dat maakt degene die achter de computer zit niets uit. Die heeft maling aan de 'officiele' manier van wegschrijven en zoekt en surft gewoon mee op woorden als hondje of zelfs knuffelig of lief (want ook zo kun je kleine honden nu eenmaal betitelen).

Deze relatief nieuwe ontwikkeling heeft nogal wat gevolgen voor mensen die voor hun beroep al jaren via een officiële manier of bepaalde structuur materiaal omschrijven (zoals archivarissen en bibliothecarissen nu eenmaal doen). Speciaal voor deze 'beroepsgekken' hield de Haagse Hogeschool onlangs een middag met sprekers en workshops over taggen. Verschillende mogelijkheden en bedreigingen werden daarbij onder de loep genomen.

Conclusie: iedereen doet het, dus er valt niet aan te ontkomen. Zoek daarom maar een manier waarop deze manier van taggen naast jouw bestaande structuur functioneert. Op die manier werkt het alleen maar versterkend.

Inmiddels benieuwd of je zelf goed kunt taggen? Via Google kun je het zelfs als spelletje doen. Veel succes ermee!

De Openbare Bibliotheek Amsterdam liep alvast wat vooruit op Marilou's conclusie, en maakte tagging beschikbaar in haar catalogus. Ik ben benieuwd of het gaat werken, want het simpelweg beschikbaar maken van iets, is nu eenmaal nog geen garantie voor succes.

Plaatje